Skírnir - 01.09.2004, Page 196

heimanna og dauð ans. Hill mann lít ur ekki á dauð ann og ríki hans sem
eitt hvað er taki við að líf inu loknu, held ur eitt hvað sem mað ur inn ber
með sér frá fæð ingu til dauða. Líf ið er þroska leið in til Hades ar, og Hades
fylg ir okk ur alla leið sem vit ur leið sögu mað ur og vin ur. Herkúles var
hins veg ar óvin ur Hades ar, ólíkt öðr um hetj um úr goða heimi, og er í lík -
ing unni sá sem ekki skil ur dauð ann vegna þess að hann kann ekki að lesa
lík inga mál draums ins og goð sög unn ar. Hillman lít ur á Herkúles ar-hetj -
una og all ar þær smá hetj ur vöku vit und ar okk ar, sem taka sér hann til fyr -
ir mynd ar, sem al var legt geð heil brigð is vanda mál í sam tím an um. Það ren-
n ur morð æði á Herkúles þeg ar hann stend ur and spæn is blóð laus um
mynd um hinna fram liðnu í und ir heim um. Mynd irn ar gera hann morð óð -
an, „því sá veru leiki sem geð heilsa hetj unn ar hvíl ir á er brot hætt ur gagn -
vart skoti örv ar inn ar og höggi kylf unn ar. Fyr ir hon um er veru leik inn ein -
ung is lík am leg ur. Þess vegna ræðst hetj an gegn mynd un um og fæl ir
Dauð ann burt úr há sæti sínu, rétt eins og það að með taka mynd ina jafn -
gilti fyr ir hon um lík am leg um dauða. Hin hetju lega vöku vit und tek ur
mynd irn ar bók staf lega. Þar sem hún hef ur ekki til að bera þá skiln ings -
gáfu mynd lík ing ar inn ar sem menn ávinna sér með því að vinna með myn-
d irn ar, þá skjátl ast henni og við brögð henn ar verða of beld is full … hin
hetju fulla villa er að taka mynd irn ar bók staf lega, með sama raun sæi og
sjálf ið not ar í vöku vit und sinni. Þetta eru mis tök af stærð argráðu
Herkúles ar, sem hafa hlot ið gyð ing lega-kristi lega bless un í trú ar her ferð -
inni gegn djöfl un um, draumun um, helgi mynd un um og öll um ímynd un -
um sál ar inn ar.“12
Hillman minn ir í þessu sam hengi á ann að boð orð ið í Móse bók þar
sem Drott inn seg ir: „Þú skalt eng ar lík neskj ur gjöra þér né nokkr ar myn-
d ir eft ir því, sem er á himn um uppi, eður því sem er á jörðu niðri, eður
því sem er í vötn un um und ir jörð unni; þú skalt ekki til biðja þær og ekki
dýrka þær; því að eg Drott inn, Guð þinn, er vand lát ur Guð, sem vitj ar
mis gjörða feðr anna á börn un um, já í þriðja og fjórða lið, þeirra sem mig
hata“.
ólafur gíslason480 skírnir
12 Í þessu sam hengi vitn ar Hillman í Mattheus ar guð spjall, 5:28: „Þér haf ið heyrt
að sagt var: Þú skalt ekki drýgja hór; en ég segi yður, að hver sem lít ur á konu
með girnd ar hug, hef ur þeg ar drýgt hór með henni í hjarta sínu. Ef hægra auga
þitt hneyksl ar þig, þá ríf það út og kasta því frá þér, því betra er þér að einn lima
þinna tor tím ist, en að öll um lík ama þín um verði kastað í hel víti.“ Fyr ir
Hillman er þetta skyn villa Herkúles ar sem kann ekki að greina á milli mynd ar -
inn ar og hins lík am lega veru leika. Sjá Il sogno e il mondo in fero, bls. 138–147.