Tímarit Máls og menningar - 01.09.2018, Blaðsíða 135

U m s a g n i r u m b æ k u r
TMM 2018 · 3 135
Út á þetta höfðu frjálshyggjumenn, ef
þeir vildu vera trúir sínum eigin kenn-
ingum, alls ekkert að setja: þetta var
ekki annað en hæstaréttardómur mark-
aðarins. Stjórnmálamennirnir hefðu
getað sætt sig við það, en það gerðu for-
sprakkar Sjálfstæðisflokksins ekki,
semsé Davíð og Davíðsrekkar, þeir undu
hið versta við orðinn hlut og lögðu ekki
upp laupana. Og þá hófst önnur saga
sem er svo furðuleg að varla væri nema
fyrir sagnaskáld að höndla hana, og hún
var stór þáttur í atburðarásinni fyrir
hrunið. Styrmir gerir ekki annað en
tæpa á henni og frá sjónarmiði Leiðtog-
ans en Björn og Sveinn bæta það upp,
Björn lítur á söguna ofanfrá með ísköldu
hlutleysi, það er eins og hann hafi verið
að lesa Sturlungu áður en hann tók til
við skriftir, en Sveinn segir hana frá
sjónarmiði þeirra sem stóðu uppi í hár-
inu á Davíð, og það sjónarhorn er ómet-
anlegt. Hann skýtur því reyndar að í
leiðinni, væntanlega glottandi út í
annað, að það hafi verið hann sem hafi
búið Eimreiðarklíkuna til með því að
ráða Magnús Gunnarsson sem ritstjóra
sem hafi svo ráðið aðra frjálshyggju-
menn til starfa, og er þetta sögulegt
hlutverk ef eitthvað er.
Vondir voru háhyrningarnir en verri
var rosabaugur, og það sem gerði hann
svo skeinuhættan var að hann réð yfir
sjálfstæðu blaðaveldi, stjórnuðu af
mönnum sem hlýddu ekki Flokknum.
Upphaf þess veldis var Frjáls fjölmiðlun
sem var valdhöfum Flokksins þegar
óþægur ljár í þúfu, en hún var blásin
burt með gjörningaveðri. Þegar Sveinn
lítur á þessa atburði ber hann upp þessa
spurningu:
Með þau ósköp í huga sem í vændum
voru hef ég stundum velt fyrir mér hvers
vegna ýmsir töldu sig geta haft áhrif á
hvað við vorum að gera hjá Frjálsri fjöl-
miðlun. Ef við hefðum verið vinstrimenn
hefðum við verið látnir í friði. Ekki var
hamast svona á Svavari Gestssyni eða
öðrum ritstjórum og útgefendum Þjóð-
viljans. En af því við vorum Sjálfstæðis-
menn töldu menn sig mega atast í okkur.
Af hverju lögðu menn allt kapp á að gera
okkur erfitt fyrir með fjölmiðlarekstur-
inn? (bls. 309).
Ekki hygg ég þó að Sveinn spyrji þessa
af því hann viti ekki svarið. Þjóðviljinn
var Sjálfstæðisflokknum sjaldan skeinu-
hættur, hann var stimplaður sem
„kommúnistablað“, og því hlaut flest
sem í honum stóð að vera „óhróður“,
enda lásu sjálfstæðismenn hann yfirleitt
ekki. Allt öðru máli gegndi um blöð
Frjálsrar fjölmiðlunar, þau voru lesin
vítt og breitt, jafnt af sjálfstæðismönn-
um sem öðrum, og þar gátu birst fréttir
sem komu sér illa fyrir Flokkinn, svo og
sjónarmið óánægðra flokksmanna.
Þetta var ógnun við valdakerfið, fátt ótt-
uðust flokkspótintátarnir meir en menn
sem voru sjálfstæðismenn af lífsskoðun
en töldu sig ekki skuldbundna leiðtog-
um hans. Þessi staða fjölmiðlanna
breyttist síður en svo þegar þeir voru
komnir í hendur Baugsmanna.
Í stuttu máli, Davíð varð að því er
virtist heltekinn einhverri kraumandi
Baugs-meinloku sem lét hann sjaldnast í
friði, hann sá Baugsmenn, Baugskonur
og Baugspenna í hverju skúmaskoti, af
því spratt æsispennandi atburðarás þar
sem skattrannsóknir, ákærur, legorðs-
mál, húsleitir og handtökur tóku hvert
við af öðru, kannske líka fyrirsát á flug-
velli, reynt var að koma Baugsstimplin-
um á andstæðinga, og Jón Ásgeir var
dubbaður upp í það hlutverk að vera
faðir martraðanna. Væri þetta allt
saman verðugt verkefni fyrir okkar
efnilegu kvikmyndahöfunda, film noir
til sýningar um víða veröld. Ýmsir
TMM_3_2018.indd 135 23.8.2018 14:19