Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1935, Blaðsíða 59

57
2. Berklaveiki (tuberculosis).
Töflur V, VI, VIII og X.
Sjúlrfingafjöldi l?2(i—1935 :
1. Eftir mánaðarskrám:
1<)26 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935
Tb. pulm. 586 771 737 538 407 440 446 471 392 291
Tb. al. loc. . . 425 429 489 457 355 300 279 344 434 293
Aiis ... 1011 1200 1226 995 762 740 725 815 826 584
Dánir . . . ... 183 206 211 211 232 206 220 173 165 149
2. Eftir b crlrfa v c i k is bóknm (s j ú k I . í árslok)
1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935
Tb. puhn. . . 566 669 699 640 685 585 611 869 917 1064
Tb. al. loc. . . 238 252 331 349 387 299 401 684 714 764
Alls . . . 804 921 1030 989 1072 884 1012 1553 1631 1828
Berklaskýrslur eru með sömu annmörkum og áður, sérstaklega
skýrslur úr Rvík og Hafna-rfirði, sem eru svo ófullkomnar og bersýni-
lega fjarri lagi i ýmsum greinum, að vafasamur ávinningur er að birta.
Dánartala berklaveikra lækkar ört 3 síðastliðin ár og er á
þessu ári lægri en hún hefir orðið síðan 1914. Eru berklarnir þar
með failnir niður í 3. röð dánarmeina, og deyja nú fleiri hæði úr elli-
kröm og krabbameini. Dauði úr heilahimnuberklum nemur á þessu
ári 18,1% af öllum berkladauðanum, sem er að vísu nokkru hærri
hlutfallstaia en síðastliðin 2 ár, en þó lægri en áður var títt.
Berkladauðinn sundurliðast þannig (tölur síðastliðins árs í svig-
um): Ur lungaberkluin dóu 100 (108), berklafári 7 (7), eitlatæringu
0 (1), beina- og liðaberklum 6 (8), heilahimnuberklum 27 (26),
berklum í kviðarholi 3 (8), berklum í þvag- og getnaðarfærum 3 (2)
og í öðrum líffærum 3 (5).
Á töflu X er yfirlit yfir berklarannsóknir á skólabörnum í 35 læknis-
héruðum og nær til 4247 barna á aldrinum 7—14 ára. Þar af rejmd-
ust 1099 eða 25,9% berklasmituð. Eins og áður eru Vestmannaeyjar
hér hæstar á blaði (49,3%), en hinsvegar er eftirtektarvert, hve fá
berklasituð börn eru í Hornaíj. (3,8%) í Reykdæla (7,7%) og í Höfða-
hverfis (9,7%). Á Al •uireyri voru auk þessa berklaprófuð 408 skóla-
börn, og reyndust 132 eða 32,4% berklasmituð. (Tölur frá Akureyri
voru ekki svo sundurliðaðar, að þær yrðu teknar með í töflu X). Á
þessu ári taka héraðslæknar upp að ráði berklayfirlæknisins Moro’s
percutan-berklapróf í stað Pirquets-prófsins, sem áður var almennt
notað. Þó hafa sumir enn notað hið síðarnefnda próf á jiessu ári, og
þó ekki allir, sem af gömlum vana kenna berklaprófið við Pirquet.
Læknar láta þessa getið:
Iiafnarfj. Berklaveiki mikil, en með öðrum hætti en áður. Virðist
vera miklu mildari en áður. Sjaldgæft, að maður sjái „opna“ smit-
andi berkla. En kirtlaberklar, sérstaklega hilusberklar, eru mjög
algengir.
8
i