Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1935, Blaðsíða 104
102
konur í héraðinu. Ein þeirra, 30 ára að aldri, hefir alltaf verið hjá
foreldrum sínum, og er þar ekki annað heimilisfólk. Stvílka þessi, sem
er greind í aðra röndina, hefir frá æsku „tyranniserað“ heiinilið,
svo að ekki má kveikja upp eld eða vinna önnur heimilisverk, nema
þegar henni þóknast. Stundum hefir hún rekið foreldra sína úr bað-
stofunni, og verða þau þá að hafast við í eldhusi eða búri, en ef svo
ber undir, hefir hún lamið þá. Matur og fatnaður hefir orðið ónýtur,
vegna þess, að dóttirin tímir á hvorugt að ganga, og hefir því heimilið
á síðustu árum lifað við skort, en var áður vel eínum búið. Kvartaði
faðir hennar að lokum undan þessu ástandi við oddvitann, og fékk
hreppsnefndin mig þá til að skoða heimilið. Var þar ömurleg að-
koma, því að bærinn var kominn að hruni, hey gengin til þurðar og
hvorki til eldsneyti né ætur biti. Viidi ég láta taka heimilið upp og'
senda stelpuna á Klepp, en við það var ekki komandi vegna hvis-
freyjvx, sem er móðursjúk og undarleg í háttum, eivda gugivaði bóivd-
inn við að halda fram máli síivvv gegn ofríki dóttur sinnar. Varð það
vir að lokum, að hreppsnefndin lagði heimiliivu til hey, eldsneyti og
mat, en um vorið var fjölskyldan flutt í gamlan bæ á annari jörð, þar
sem heimilisfólkið hafði flutt í nýbyggt steinhús. Er fjölskyldan þar
undir eftirliti, og hefir allur bragur hennar batnað við það, svo að xvvi
munu engin bein vandræði stafa af stúlkunni.
Húsavíkur. G,eðveikir eru hér 2, sem eru það stöðugt, en auk
þess eru nokkrir, sem eru geðveikir á köflum, en heilbrigðir á milli.
Annars æði margt fólk, senv litlu nvá muna um.
Hornafí. Geðveikir 5, þar af 3 í Öræfum. Auk þess hafa nokkrir
Öræfingar fengið psychosur, sem staðið hafa stutt og orðið albata
aftur. Virðist vera allnvikil degeneration í Öræfingum, eivda eru þeir
flestir svo skyldir, að heita nvá, að þar sé allt eiiv fjölskylda.
U nv f á v i t a :
Fáskrúðsfj. Fávitarivir eru ekki þaivnig, að þörf sé á hælisvist
fyrir þá.
Ólafsfj. Eiv gaiv er heiivt hægt að kalla fávita, þó að nokluir krakkar,
sérstaklega í einni stórri barxvafjölskyldu, nálgist það nvjög.
Húsavíkur. Þótt undarlegt megi virðast, veit ég enn þá ekki fyrir
víst, hve margir fávitar eru í héraðinvi, en veit þó nú fyrir víst
vinv 6. Vesalings aðstandendvirnir venjast þessu svo, að þeir nvuna
varla eftir því, að þetta séu aumingjar, af umhyggju fyrir þeinv.
Meðferð þeirra allra er í flestum tilfellum mjög góð, og allstaðar
vel viðunandi.
Hornafj. Raunar mætti næstum segja hið sama unv A.-Skaftafell-
inga og um Öræfinga (þ. e. að þeir séu allir ein fjölskylda), því að
þeir nvunu flestir geta rakið sanvan ættir sínar á síðustu 100 árum.
Enda virðist mér bera hér með meira nvóti á ýmiskonar erfða- og
degenerationskvillum, svo sem psychosum, iinbecilitas (6 fávitar
skráðir, og munu þó ekki öll kurl komin til grafar), taugaveiklun,
glákublindu og ýmiskonar vanskapnaði (poíydaktyli, pes varus
o. s. frv.).
Um daufdumba og málhalta:
Húsavikur. Daufdunvbir og málhaltir eru hér engir.