Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1935, Side 127

125
þrifnaðarheimili og fólk hraust. Fjósið er úr torfi og frekar dimmt.
Salerni er á heimilinu.
Blönduós. Aðeins eitt sveitaheimili framleiðir mjólk til sölu i kaup-
túnunum að staðaldri, og' fær sjúkrahúsið mjólk sína þaðan. Heimilið
er þrifið og fjós nýbyggt, ba'ði bjart og rúmgott, enda hefir bóndinn,
sem er mesti dugnaðarforkur, varið mörg þiisund krónum ti! umbóta á
jörð sinni, en salerni fyrirfinnst ekkert! Innan kauptúnanna á Blöndu-
ósi og Skagaströnd fer fram dálítil mjólkursala, en fjöldi heimila á
þessum stöðum hefir ekkert salerni og notar fjósin auðvitað til þarf-
inda sinna.
Sauðárkróks. Mjólkursamlag hefir verið sett á fót hér á Sauðár-
króki. Á sú mjólk, sem þar er úr unnin, að vera pasteuriseruð eða
gerilsneydd. Hefir læknir ekki verið neitt kvaddur til hreinlætiseftir-
lits, en litið hefi ég þar inn einstöku sinnum. Full þörf væri á þA'í, að
kýr væru rannsakaðar með tilliti til berklaveiki, eins og ég benti á í
síðustu ársskýrslu minni. En þetta hefir ekki verið gert. Einnig væri
ekki vanþörf á, að haft væri eftirlit með hreinlæti í fjósum og meðferð
mjólkur, áður en hennar er neytt eða þún seld. Flestir þeir, er mjólk
kaupa i Sauðárkrókskauptúni kaupa hana í mjólkursamlaginu. Þó
flytur eitt heimili mjólk til sölu utan samlagsins. Á því heimili eru
allir hraustir. Þrifnaður og umgengni í fjósi i meðallagi.
Siglufi. Svo sem kunnugt er, rekur bærinn kúabú hér að Hóli við
Siglufjörð. Hefi ég skoðað búið árlega, og er þar viðhafður þrifnaður
og inyndarskapur, en rnikið skortir á, að mjólkurframleiðsla þess sé
nægileg', og eru því auk þess ýmsir einstaklingar, sem reka smærri bú,
sem öll eru undir eftirliti heilbrigðisnefndar. Auk þess hefir Mjólk-
ursamlag KEA hér útibú, og loks er nokkuð selt af mjólk frá Kaup-
félagi Skagfirðinga. Mjólkursala öl! fer fram í sérstökum, þar til gerð-
um mjólkurbúðuni, og starfsfólk allt undir sérstöku heilbrigðis-
eftirliti.
Ólafsfi. Kúin er mikið að fjölga í kauptúninu, og munu þær nú
vera um 50.
Húsavikur. Hér í kauptúninu eru 131 kýr og nijólk flutt til þorpsins
aðeins frá einum bæ — berklalaust heimili, þrifið, fjós sæmilegt,
kýr -j- tb. —, og er Jiví ekki hægt að segja annað en að nokkurrar
mjólkur sé neytt, en vitanlega mætti nota iniklu meira en gert er.
Annars eykst framleiðsla mjólkur alltaf, bæði hér í þorpinu, eftir Jiví
sem tún aukast og batna, og eins til sveitanna, einkum Jió i Aðaldak
Þar hefir verið komiö á fót samlagsbúi til smjörframleiðslu. Hafa
bændur því aukið kúafjölda sinn talsvert og eins hugsað meira en
úður um að fá sem bezta mjólk. Raunar má vara sig á þessari fram-
leiðslu, að hún leiði ekki til Jiess að heimilin hafi minna smjör og
nýmjólk en æskilegt er, vegna hagnaðarvonarinnar með smjörsölu,
og væri það illa farið. Vélar búsins eru reknar með rafmagni frá stöð,
er byggð hefir verið á Brúum við Laxá, en þar gæti ég trúað, að væri
einhver bezta aðstaða til rafyrkju í stórum stíl, sem til er á landinu.
Öxarfi. Bein mjólkursala engin í venjulegri merkingu.
kistilfi. Fjós hér í Þórshöfn eru nijög léleg, einstöku þó góð og hirð-
ing eftir fjósunum víðast hvar. Mjólk er lítið seld milli manna, flestir