Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1935, Blaðsíða 209

207
kom veikin upp þar, að ég síðast vissi. Nú kom til min stúlka í vetr-
arvist og gisti á leiðinni á þessn heimili. Nýkomin hingað lagðist hún,
en var létt haldin. Eigi þekktist þetta, — var ég og eigi heima, sá
hana ekki, enda grunlaus. Nú veiktust börn mín 4 innan 10 ára, nær
samtímis, að því er virtist eins og stúlkan, eftir 3—4 daga meðgöngu-
tíma. Veikin hyrjaði í þeim öllum með áköfum höfuðþrautum og
bakverk; þau seldu upp og lágu föl, í inóki, fyrsta dægrið með lág-
uin hita (um 38 stig flest). Síðan létti þeim í höfði og baki, hiti hvarf
hjá 3 þeirra eftir 1—2 daga, en kom jafnharðan aftur við minnstu
— eða reyndar töluverða — áreynslu í rúmi (strípl). Sum kvörtuðu
um í hálsi, dag eða svo, sum fengu niðurgang, öll hlustarverk. Voru
þau að mestu í rúminu með hita samfellt eða annað slagið mánuðinn
iit. Þó hafði ekkert þeirra lengur hita í senn en 12 daga, og kenndu lítils
meins, nema í byrjun. Hlustarverkur var þrálátur. Litlu síðar
veiktist og kona mín, 40 ára. Hún hafði verið með veikinni 1924, er
ég og eldri börnin, er nú voru eigi heima, fengu hana, en fékk hana
ekki þá. Konan hafði fyrst hita, lágan, i 18 daga samfellt. Höfuð-
og bakþraut annað slagið. Svo er jafnan í mænusótt, að þær þraut-
ir eru óstöðugar, koma í köstum, 1—2 á sólarhring oftast, og
vara noltkrar klukkustundir. Stundum líða dagar á milli. Konan fór
fljótt að klæðast, er hún varð hitalaus, en fékk þá þegar svipaðan
hita aftur og var með hann á fótum um hálfan mánuð enn, en rétti
þá við. Siðast lagðist önnur vetrarstúlka, 23 ára, 3—4 vikum á eftir
hinu fólkinu. Byrjun sama og hjá öðrum hér í höfði og baki; hún
fékk og megnt kvef, conjunctivitis, hlustarverk og lokur fyrir eyru, er
vöruðu margar vikur, en gróf þó aldrei í hlust. Ennfremur hinn mesta
æðihósta. Kikhósta var ekki til að dreifa, hann hafði hún löngu fengið
og verið með í sumar (ca. samtíða). Ég hel'i nokkrum sinnum í mænu-
sótt séð þaniíig löguð ólæti sléttra vöðva, t. d. hamslausan, þrauta-
lausan niðurgang, er hlaut að vera hreint neurogen, og þenna hósta.
Narcotica og hypnotica vinna lítið á þessu og j'fir höfuð öllum óþæg-
indum mænusóttarsjúklinga, sem þau inundu prófuð við. Fékk þannig
allt heimafólk mitt veikina, nema ég (sjá þó síðar), og hún var hér
þrárri en víðast annarsstaðar, en gekk hreint til verks, lagði flest
fólkið samtímis í rúmið. Stóð einar 3—5 vikur, en það varð reglan
hér vestra, er á leið.
Veikin hefir síðan í nóvemberbyrjun farið hægt yfir hér vestra,
Núpasveit, Vestur-Sléttu og Öxarfjörð — ekki komið á alla bæi og
ekki borizt í Kelduhverfi né á Hólsfjöll, svo að ég viti. En hún hefir
hér í miðju héraðinu verið viðurloða til þessa dags (maí 1936) og
má vel vera, að hún eigi eftir að færast í aukana með sumri. Hún
hefir verið töluvert frábrugðin því, sem hún var eystra, þyngri og
umfram allt þrárri, einkum á rosknu, jafnvel öldruðu fólki, er slapp
1924. Eftir því, sem á hefir liðið, hefir borið minna á höfuðverk og
hakþraut, en meira á slímhúðarbólgum í andfærum og umfram allt
eyrum. Á mörgum tugum manna hefir grafið í hlust og opnazt út,
— þó eru þeir ef til vill fleiri, sem sloppið hafa með hlustarverk og
lokur, serös otitis og bólgu í kokhlust. Ég hefi ekki vitað otitis media
eins algengan fylgikvilla — og her Iangt af — við nokkra veiki og