Rökkur - 01.03.1931, Síða 47
R O K K U R
45
sé, að menn og konur í hundr-
að-þúsundatali, hafa ekkert til
til viðurværis, nema atvirinu-
leysisstyrki, er illa farið. Ekki
sist, þegar svo er i haginn bú-
ið, að fjöldi manna beinlínis
missir alla viðleitni til sjálfs-
hjargar eftir að liafa árum
saman látið rikið sjá fyrir sér,
án þess að inna nokkur verk
af hendi í staðinn. Gífurleg
hyrði legst þannig á þá þegna
rikisins, sem vinna og vilja
vinna. Ef árangurinn væri i
hlutfalli við það, sem ríkið og
hinir skattgreiðandi einstak-
lingar leggja á sig, væri ekk-
ert við þessu að segja, en þeg-
ar árangurinn er í rauninni sá,
að atvinnuleysingjarnir — að
vísu ekki allir, en í stórhóp-
um — missa alla löngun til að
bjargast af sjálfsdáðmn, eiga
ekki lengur þann metnað að
vilja skapa sér brautargengi
sitt sjálfir, þá er í sannleika
illa farið. Og það er einmitt
þetta, sem gerst liefir og verð-
ur hugsandi mönnum sifelt
meira áhyggjuefni í Bretlandi
og víðar, að sú leið, sem farin
liefir verið, hefir siður en svo
náð tilgangi sinum. Höfuðgalli
iiennar er sá, að fólkinu, sem
átti að hjálpa, hnignaði. At-
vinnuleysisstyrkir geta auðvit-
að verið réttmætir og sjálf-
sagðir undir vissum kringum-
stæðum, en það verður liverri
þjóð um megn til lengdar að
ala lieilan her atvinnuleysingja
i iðjuleysi. Hin eina varanlega
J)ót er sú, sem fæst með ]>vi að
ráðstafa málum þannig, að
áhrifa vinnunnar á manninn
hætti aldrei að gæta. Þess
vegna hallast hugsandi menn
meir og meir að þvi, að koma
þessum málum í það liorf, að
enginn þurfi að ganga iðju-
laus — að skapa atvinnu
handa öllum og búa alla undir
að vilja og geta unnið. Og leið-
irnar, sem menn vilja fara í
þessu skyni, eru þær, að beina
liugum fólksins til ræktunar-
starfa, þeirra starfanna, sem
hverri þjóð er lífsnauðsyn, að
komist í gott horf.
Menn einblína ekki á það
Iiver j)roski einstaklingunum
er, líkamlegur og andlegur, að
slíkum störfum. Er j)að þó
mikilvægt aðalatriði. Menn
líta einnig á j)að, að í flestum
löndum biður ógrynni lands
með gnægð auðs i skauti sínu
j)eim til handa, sem eigi skort-
ir þekkingu, vilja og trú, til
þess að hagnýta það, sjálfum
sér og aljijóð til heilla. En hér
rekur einnig að því, sem vikið
var að í fyrri kafla greinar
jæssarar, að löngunin til að
sigra, sannfæringuna um að
sigra, vantar. Borgamenningin