Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2022, Page 98

UM MÁLSTEFnU ÍSLEnSKS TÁKnMÁLS
97
en einnig má líta á þessa viðburði sem leið til að skapa og viðhalda menn-
ingu málsamfélagsins. Á slíkum viðburðum, sem geta verið ólíks eðlis, hefur
fólk af öllum kynslóðum tækifæri til að hittast. Þar læra yngri málhafar af
þeim eldri og einnig öfugt. Fólk lærir samskiptavenjur, skiptist á sögum og
bröndurum, lærir nýja frasa og ný tákn sem leiða af sér nýjar hugmyndir og
hugsun. Með því að skiptast á upplýsingum er þekkingu miðlað og ný þekk-
ing sköpuð. Fyrir börn eða þá sem eru nýir í samfélaginu eru slíkir viðburðir
mikilvægir fyrir mótun sjálfsmyndar108 og þarna gefst hverjum og einum
tækifæri til að spegla sig í náunganum. Aðstandendur fá tækifæri til að eiga
í samskiptum á ÍTM og upplifa menningu málsamfélagsins. Allt eru þetta
þættir sem eru mikilvægur partur af menningu málsamfélagsins og leggur
málstefnan því sitt lóð á vogarskál miðlunar og varðveislu menningar ÍTM.
Málnefnd um ÍTM ásamt fyrrnefndum stofnunum og félögum er
einnig ætlað að fylgjast með því að jákvæð viðhorf séu tryggð, til dæmis
í námsefnisgerð.109 Segja má að orðavalið sé óheppilegt þar sem ómögu-
legt er að tryggja jákvæð viðhorf. Á þetta er bent í einni af umsögnum
sem bárust í samráðsgátt stjórnvalda og lagt til að frekar sé talað um að
„huga að sjónarmiði um mikilvægi jákvæðra viðhorfa til ÍTM“.110 Undir
þetta má taka en hins vegar má ætla að markmiðið með aðgerðinni hafi
verið að stuðla að jákvæðum viðhorfum, til dæmis með fræðslu, að þeir
sem stýri vinnu við táknmálsefni geri það á forsendum ÍTM en ekki ís-
lensku og að horft sé á táknmálssamfélagið sem menningarkima en ekki
út frá læknisfræðilegu sjónarmiði.
Töluverð krafa er sett á RÚV að gera meðal annars barnaefni, frétta-
efni og sögulegt efni aðgengilegt á ÍTM.111 Miðlun þessa efnis á ÍTM
er til þess gerð að jafna stöðu döff og annars táknmálsfólks annars vegar
og heyrandi fólks hins vegar hvað varðar upplýsingagjöf og fræðsluefni.
Þessar aðgerðir taka hins vegar ekki til menningar- eða fræðsluefnis um
ÍTM eða það sem er (frum)samið eða skapað á ÍTM. Í aðgerðaáætlun
er tilgreint að RÚV beri að setja sér áætlun um efni á ÍTM í samráði
við Málnefnd um ÍTM112 en ekki er nánar kveðið á um kröfur um inni-
108 Sbr. Julia Sallabank, „Diversity and language policy for endangered languages“, bls.
117.
109 A5, A6.
110 Sjá umsögn frá Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum, sótt 11. júlí 2022 á
https://samradsgatt.island.is/oll-mal/$Cases/Details/?id=3203.
111 A8.
112 A8.