Úrval - 01.06.1952, Blaðsíða 54
52
ÚRVAL
ins, og var 1600 metra dýpi nið-
ur á efsta tind þess.
Á árinu mældust 155 jarð-
skjálftar, nægilega sterkir til
þess að hægt væri að finna upp-
tök þeirra. Tveir þeir verstu
voru á Formósa og ollu tals-
verðu tjóni.
Læknavísindi.
Með því að skera burt nýrna-
hetturnar úr krabbameinssjúk-
lingi, er hægt að stöðva vöxt
krabbameins, en sú skurðað-
gerð varð fyrst framkvæmanleg
á síðasta ári vegna þess að hor-
mónlyfið cortison (gigtarlyf)
var tiltækt. Nýrnahetturnar eru
blóðkirtlar, sem framleiða hor-
món, m. a. cortison.
Skýrt var frá því að tekizt
hefði að lækna með stórum
skömmtum af geislavirku joði
hjartasjúkdóma sem annars
hafa reynzt óviðráðanlegir.
Hin athyglisverðu hormónlyf
cortíson og ACTH voru reynd
með ágætum árangri gegn ýms-
um nýjum sjúkdómum, s. s.
nokkrum augnsjúkdómum, fóst-
ureitrun, asthma, geðveiki, húð-
sjúkdómum og hjartveiki af
völdum liðagigtar. Auk þess
reyndist ATCH hafa mjög
styrkjandi áhrif á gamalt fólk
áður en það var látið ganga und-
ir uppskurð og flýta mjög fyrir
bata þess eftir slæm meiðsli.
Nýtt þýzt berklalyf, tibione,
virðist ætla að reynast mjög vel
gegn holdsveiki.
Tilraunir til getnaðarvarna á
dýrum voru gerðar með efni,
sem ekki hefur enn verið látið
uppi hvert er, og reyndist það
ágætlega. Gera menn sér vonir
um að það geti reynzt haldgott
mönnum.1)
Fundið var upp einfalt próf,
sem segir til, innan klukkustund-
ar, hvort sjúklingur er með in-
flúenzu eða ekki.
Sú staðreynd að tekizt hefur
að rækta mænuveikisvírus í vef j-
um utan líkamans, hefur vakið
vonir um að unnt verði að fram-
leiða veikluð afbrigði sem nota
megi í bóluefni gegn veikinni.
I fyrsta skipti tókst að græða
hjarta úr einu tilraunadýri í
annað.
Fyrsti „bláæðabankinn“ var
stofnaður á árinu. Einnig fannst
aðferð til að þurrfrysta bein og
slagæðar til notkunar síðar.
Tómata er hægt að fá til að
gefa af sér kynhormóna. Enn-
fremur benda líkur til að úr
þeim megi vinna gnægð af ódýru
cortíson.
Einkaleyfi.
1 Bandaríkjunum var, eins og
vænta má, veittur fjöldi einka-
leyfa á árinu. Hér verða örfá
nefnd. Prentuð afrit af einka-
leyfunum má fá frá einkaleyfa-
skrifstofu Bandaríkjanna gegn
25 senta gjaldi (ekki frímerkj-
um) og sé tilgreint númer einka-
leyfisins. Utanáskriftin er: Com-
1) Sjá „Kemiskt efni til getnaðar-
varna" í 1. hefti þ. á.