Úrval - 01.12.1956, Síða 59
GETIÐ ÞÉR HJÁLPAÐ MÉR, LÆKNIR?
57
„Mér finnst, hreinskilnislega
sagt, að þér séuð hjálparþurfi.
Þekkið þér engan, sem þér
getið leitað til, meðan bágast
stendur á fyrir yður?“
Sjúklingurinn varð niðurlút-
ur, en leit síðan upp og horfði
beint í augun á lækninum. Hann
sagði: „Hvers vegna annist þér
mig ekki sjálfur? Það er eng-
um skyldara en yður. Er það
ekki rétt ? Þér eruð læknir. Það
er göfugt starf. Þér hafið helg-
að yður þjónustunni við aðra.
Allir vita, að það er óhætt að
treysta yður. Allir vita, að þér
viljið ekki gera neinum manni
illt — aðeins gott.“
Prófessorinn tók ekki fram í
fyrir honurn. Hann sagði við
sjálfan sig: „Vesiings maður-
inn, hann er ef til viil einmana
og þarf að tala við einhvern.
En guð má vita hvers vegna
liann hefur valið mig. Að öli-
um líkindum vantar hann svefn-
lyf og það skal hann fá. Hann
verður að sofa. Líklega væri
bezt að leggja hann í sjúkra-
hús eða taugahæli. En það verð-
ur ef til vill ekki auðvelt. Og
hvað get ég gert fyrir hann
annað?“
Hann hugsaði sig um og sagði
loks, enda þótt það vs?ri honum
raunar þvert um geð: „Mundi
yður líða betur, ef þér segðuð
mér nánar frá orsökum þessa
sorglega atburðar? Ég er yður
að vísu ókunnugur, en mér er
vel til yðar. Auk þess liöfum
við læknarnir í rauninni tekið
að okkur hlutverk skriftaföð-
urins . . .“
Hann var varla búinn að
sleppa orðunum, þegar hann
dauðsá eftir að hafa sagt þetta.
Hann var ekki sálsýkisfræðing-
ur og því vægast sagt óþarfi
að ýfa sár veslings mannsins
með frekari viðræðum. En töl-
uð orð verði ekki aftur tekin.
Og þau höfðu þegar haft ein-
kennileg áhrif — stirðnaða
brosið var skyndilega horfið.
Van Loo varð Ijóst, að orð hans
höfðu einhvernveginn slakað á
spennu. flann beið eftir svari.
Það var lengi á leiðinni.
Loks sagði sjúklingurinn:
„Ég skal segja yður alla sög-
una, enda þótt það sé ekki laust
við að ég bíygöist mín. Hvorki
óg eða hun þurfum þó að blygð-
ast okkar fyrir sjáifan atburð-
inn. Ég blygðast mín fyrir hvað
sagan er hversdagsleg. Þér
hafið heyrt hana hundrað sinn-
um áður. Þegar ég er farinn,
ypptið þér öxlum og segið við
sjálfan yður: „Sorgiegt, en
hversdagslegt.“ Haldið þér það
ekki ?“
Van Loo lileypti brúnum.
Honum var ekkert um þessar
vangaveltur sjúklingsins út af
„sögunni“. Honum fannst mað-
urinn allt í einu vera orðinn hálf
ógeðfelldur. Hann var lymsku-
legur eins og sumir geðsjúk-
lingar. Hann hefði helzt viljað
losna við hann. En hann lét sér
nægja að segja kuldalega: „Ég
er ekki fikinn í sérkennilegar