Læknaneminn - 01.03.1972, Side 154
132
LÆKNANEMINN
lækna, en með henni skiptast
skyldurnar og ábyrgðin dreifist.
Mistök hjá lækni, sem býr við lé-
legar aðstæður og margháttaðar
skyldur, fyrirgefast auðveldlegar,
bæði hjá almenningi og dómstól-
um, heldur en álíka mistök hjá
lækni, sem vinnur við góð skil-
yrði, þar sem skyidum er skipt og
ábyrgðinni er dreift. Af þessu er
ljóst, að samvinna lækna, góð
starfsaðstaða, skipting skyldu og
deiling ábyrgðar eykur öryggi
sjúklingsins, enda eykst jafnframt
í heild hin læknislega ábyrgð.
Siðareglur lœkna
Siðareglur Læknafélags íslands
frá 1967 byggjast á Alþjóðasiða-
reglum lækna frá 1949, en hvorar
tveggja þessara reglna grundvall-
ast á Hippokratesareiðnum. Þær
eru til leiðbeiningar um það, hvern-
ig læknum beri að gæta heiðurs og
göfugra erfða stéttarinnar, til
verndar almenningi gegn hvers
konar skottulækningum. 1 reglun-
um er viðurkennt, að læknastéttin
helgar sig þjónustu við alla menn
í baráttu gegn sjúkdómum og fyr-
ir verndun heilbrigði, að hún gegn-
ir ábyrgðarhlutverki og getur því
aðeins vænzt vegs og trausts af
samfélaginu, að læknirinn geri sér
allt far um að vera vaxinn þeim
siðferðilega vanda, sem þekking,
tœkni og félagslegt hlutverk legg-
ur læknastéttinni á herðar.
1 Alþjóðasiðareglum lækna, sam-
þykktum á þingi Alþjóðafélags
lækna í Lundúnum í október 1949,
segir svo um skyldur læknis við
sjúkling: „Lækni má aldrei gleym-
ast, hversu mikilsvert er að varð-
veita mannslíf, allt frá getnaði til
grafar. Lækni ber að auðsýna
sjúklingi sínum fyllstu hollustu og
greiða honum veg að öllum úrræð-
um vísindagreinar sinnar. Ef ekki
er á færi læknis að leysa af hendi
nauðsynlega rannsókn eða aðgerð,
ber honum að leita til fulltingis
annars læknis, sem til þess er fær.
Lækni ber að gæta fyllstu þag-
mælsku um allt, er sjúklingur trú-
ir honum fyrir eða honum verður
kunnugt vegna slíks trúnaðar.
Lækni ber í viðurlögum að inna af
hendi nauðsynlega læknishjálp,
nema hann sé fullviss þess, að hún
verði látin í té af öðrum.“
I siðareglum Læknafélags Is-
lands segir svo um skyldur og
ábyrgð lækna gagnvart sjúkling-
um: „Lækni ber ætíð að rækja
starf sitt án manngreinarálits og
af því vandlæti og þeirri samvizku-
semi, að sjúklingar hans geti 'bor-
ið til hans fullt traust. - Lækni ber
ætíð að gera sér far um að full-
nægja staðalkröfum, sem starfs-
grein hans lýtur hverju sinni. —
Lækni ber að gera sér far um að
grundvalla starf sitt á fræðilegum
undirstöðum og vinnubrögðum,
sem vísindin almennt viðurkenna.
— Það er meginregla, að lækni er
frjálst að hlýða samvizku sinni og
sannfæringu. Hann getur, ef lög
eða úrskurðir bjóða ekki annað,
synjað að framkvæma læknisverk,
sem hann treystir sér ekki til að
bera ábyrgð á, til að mynda vegna
vöntunar á nauðsynlegu trúnaðar-
sambandi. — Lækni ber að vera
minnugur ábyrgðar sinnar. Honum
er ósæmandi að takast á hendur
nokkra sýslu, er skerðir sjálf-
stæði hans sem læknis. Honum er
skilyrðislaust óheimil hver sú að-
gerð, er gæti veikt andlegt eða
líkamlegt viðnám nokkurs manns.
Honum er skylt að virða mannslíf
og mannhelgi. Neyti hann við
læknisverk lyfja, sem slæva dóm-
dómgreind hans og athygli, er
hann sekur um misferli.“