Lögfræðingur - 01.01.1900, Side 113

Menntun barna og unglinga.
113
hafa lært, og að menn langi til að vita meira, því að svo
lengi lærir sem lifir. Öll uppfræðsla á því að fullnægja
þessum fjórum kröfum, að börnunum og unglingunum sje
innrættur siðgæðisandi, að þeim sje veitt þekking, fað
skilningur og dómgreind þeirra sje aukin og að vakin sje
lijá þeim námfýsi og fróðleikslöngun.
í>ess vegna þurfa kennarar æskulýðsins að fá sóma-
samleg laun, svo að hægt sje að fá fróða menn með lif—
andi áhuga, til þess að fræða æskulýðinn,
Að öðru leyti vil jeg gjöra nokkrar athugasemdir um
ýmsar námsgreinir, til þess að skýra, hvernig uppfræðsl-
unni á að vera háttað.
Jeg nefni uppfræðslu í trúarefnum fyrst af því, að
trúin er sterkasta aflið til þess, að vekja og hefja siðferð-
ið meðal mannanna. En jeg tek það fram, að það er eigi
tilætlun min, að lifandi trú fáist með því að læra »kver-
ið« utan að. Nei, það þarf meira til. pað er því miður
svo of víða hjer á landi, að menn hugsa sem svo, að það
sje aðalatriðið, að láta læra »kverið« utan að; börnin eru
þjáð svo með utanaðlærdóminum, að þau fá jafnvel óbeit
á »kverinu«, sem ætti að vera þeirra kærasta bók.
Jeg get eigi sjeð betur, en að það sje rjett lýsing af
ástandinu, eins og það er stundum, sem eitt af skáldum
vorum í Vesturheimi, Stephán G. Stephánsson, setur í ljóð,
þar sem hann segir um stúlkubarnið:
»Á tómstundum ofan í «kver» var hún keyrð,
svo kæmist hún fermingu að;
sitt móðurmál lærði’ hún að lesa til þess,
svo langt að hún «stautaði» það.
En svo fjekk hún óbeit á sjerhverri bók
og sýndist hún «kverinu» jöfn.«
Lögfræðiugur. IV. 1900.
8