Samvinnan - 01.03.1931, Blaðsíða 139

S A M V I N N A N
133
sömu kröfur eru gerðar til allra. Reynslan sýnir líka, að
þetta ei' nauðsyn. I klaustrum, herbúðum eða heimavist-
um við skóla, þar sem svipað samlíf á sér stað og öllum
er gert jafnhátt undir höfði, er skilyrðislaus hlýðni, hvort
heldur frjáls eða þvinguð, eitt höfuðskilyrði þess, að sam-
lífið geti átt sér stað. Um sameignai'þjóðfélög þau, sem nú
eru til, er það að segja, að í þeim flestum er það trúar-
tilfinningin, oftlega trúarofstæki, sem ein hefir dugað til
þess að halda öllu í þeirri reglu, sem óhjákvæmileg er.
Öll sameignarþjóðfélögin í Ameríku, að undantekinni
Ikaríu1), eru stofnsett af sértrúarflokkum, og Jesúíta
lýðveldin í Paraguay eru ekkert annað en trúarfélög. En
þau eru stærsta og merkasta dæmið um sameignarfélög,
sem hægt er að nefna.
Ef til þess kæmi, að bylting gereyddi núverandi þjóð-
skipulagi, og á rústum þess ætti alstaðar að rísa sameign-
arskipulag, þá yrði áreiðanlega erfitt að fullnægja þessum
skilyrðum, sem eru þó óhjákvæmileg til þess, að slíkt
skipulag gæti þrifizt. Frjáls og sjálíviljug myndun slíks
aragrúa af sveitum, flokkum eða félögum, eða hvað menn
vilja kalla þessi þjóðfélagskríli, gæti reynzt ógerleg ein-
mitt vegna þess, að sá einhugi og samtök, sem tii þess
þarf, er ekki til meðal manna yfirleitt. Sameiginleg áhuga-
mál eru ekki svo mörg og samúð ekki svo mikil. Og þá
yrði að beita hinni aðferðinni, þvingun og valdi. En þar
með væri í burtu kippt því bezta og veigamesta í hug-
*) Saga þessa lýðveldis er lærdómsrík í því efni, hve nauð-
synlegt er að gæta strangrar reglu. Cabet átti í stöðugri bar-
áttu við hina nýju þegna, sem þverskölluðust aftur og aftur
við að hlýða reglum þeim, sem hann reyndi að setja, til þess
aö geta náð eins konar alræðisvaldi til heilla þjóðfólagsins.
Benda má á það, sem stendur í reglugerð fyrir íkarisku nýlend-
una 1856. í 4. gr.: Vinnið af tryggð við þjóðfélagið. — Og í 16.
gr.: Gerið yður að skyldu að vinna það verk, sem yður er falið.
— í 26. gr.: Venjið yður hvorki á græðgi né viðbjóð gagnvart
vissum fæðutegundum. — I 27. gr.: Beygið yður fyrir annmörk-
um og óþægindum skipulagsins. — í 37. gr.: Hlýðið reglunum,
o. s. frv.