Andvari - 01.01.1975, Side 41

ANDVARI aðdragandi og upphaf vesturferða af íslandi á nítjándu ÓLD
39
þama um slóðir yrði hægt að koma á fót stórum nýbyggðum íslendinga eða
annarra, þegar hér var komið sögu. Var þá allt bezta landið og eftirsóknar-
verðasta löngu numið og nýtt.
Allt frá 1870, þegar fyrstu Islendingarnir fóru vestur frá Eyrarbakka, var
borgin Adilwaukee í Wisconsin búin að vera eins konar miðstöð íslendinga í
Norður-Ameríku. Þar voru þeir um skeið fjölmennir, héldu allvel bópinn og
komu iðulega saman til þess að ráða ráðum sínum. Annars má geta þess, að
lengi var þetta næsta þýzk borg, og hefur bún löngum fyrr og síðar verið fræg
lyrir ölgerð. Má fastlega gera ráð fyrir, að mörg ölkollan hafi verið tæmd og
sopið úr mörgum ilmandi kaffibollanum kvöldin, sem íslenzku landnemaefnin
bollalögðu bugsanlegt landnám í Wisconsin, Iowa eða Ne'braska.
Meðal þeirra sem bugðu á landnám í Nebraska ríki var Torfi búfræðingur
Bjarnason, sem fór vestur 1872. Lét hann reyndar ekki við atbuganir einar eða
beilabrot sitja, heldur festi sér járnbrautarland, hóf þar jarðyrkju og sáði í akra.
En þá er engu líkara en forsjónin hafi skyndilega séð sig um bönd á síÖustu
stundu. Torfi rauk frá öllu saman áður en til uppskeru kom, hélt fund með
íslendingum í Milwaukee um búskaparskilyrði í Nebraska og hraðaði sér að
svo búnu heim til íslands. Sjáanlegar afleiðingar þessara duttlunga örlaganna,
ef svo mætti að orði komast, eru þær, að í fyllingu tímans fengu íslendingar
búnaðarskóla í Ólafsdal, og fáeinir íslendingar, þar á meðal Lárus bróðir Torfa,
námu land í Nebraska og mynduðu þar um skeið örlitla íslenzka sveit. Hins
vegar fór svo fyrir þeim, sem Islendingar í Milwaukee gerðu út til landaleitar
í Nebraska, að þeir sóttu ekki sem bezt að. Urðu þeir sjónarvottar válegasta
engisprettufaraldurs sem um getur á þeim slóðum. Þess háttar fyrirbæri þekktu
íslendingar þá naumast af annarri afspurn betur en því, sem sagt er í II. Mósebók,
10. kapítula. Hafa þeir því talið vissast að rugla sem minnst reitum við þá, sem
slíkri plágu væru ofurseldir.
Annars er skylt að geta þess, að í engum frásögnum íslendinga frá þessum
dmum, sem mér eru kunnar, verður vart hjátrúarótta við geigvænleg fyrirbæri
eins og engisprettur, bólusótt, vatnsflóð eða því um líkt, um fram það, sem við
mætti búast nú á dögum.
Sumarið 1874, hinn 2. ágúst, minntust íslendingar þess, að liðin voru
þúsund ár frá því að land þeirra tók að byggjast. Virtist það vera þeim óblandið
hignaðarefni, auk þess sem árið færði þeim langþráða stjórnarbót og þar með
Irelsisvísi, og konungur þeirra lét í fyrsta skipti svo lítiÖ að sækja þá heim.
Nú mætti ætla, að íslendingar í Ameríku hefðu síður en svo álitið það
tagnaðarefni, að hið illa land ísland hefði svo lengi í byggð verið. En af varð-