Andvari - 01.01.1975, Page 80

78
GUTTORMUR j. guttormsson
ANDVARI
Ijölskyldum, ekki veit ég hve oft, til máltíðar í þessum bjálkakofa. Hvítur
dúkur var breiddur á mitt gólfið, á hann var settur veizlukosturinn í velrósóttu
„leirtaugi“. Teppi (blankets) voru breidd á gólfið í kringum dúkinn. Gat fólkið
hvort sem það vildi heldur setið eða legið við máltíðina. Aðalréttirnir voru:
soðið „moosedýrakjöt", Indíána flatbrauð (banok) úr hveiti, vatni og floti, bakað
við opinn eld, smjör og svart te og síróp. Var til þess tekið, hve ríflega var „á borð
borið“. En það, sem þótti einkenna máltíðina einna mest, var það, að þegar boðs-
gestirnir stóðu upp eftir að hafa etið allt, sem þeir gátu í sig látið, vildi Ramsay
ekki annað heyra en þeir settust niður aftur og ætu meira. Urðu allir að þóknast
bonum með því að bæta ögn á sig. Man ég eftir annarri átveizlu hjá Ramsay
mörgum árum síðar, þar sem íslendingar fjölmenntu, karlar, konur og börn, og
borðuðu þurrkað og reykt moosedýrakjöt. (Hef ég lýst því annars staðar.) Þegar
allir gestirnir voru búnir að borða eins og þeir vildu, tóku þær sig til María
dóttir bans og Júlía, er síðar varð kona bans, og réttu þeim meira upp í hendurnai
til saðnings af þessu sælgæti.
Á þessum fyrstu árum íslendinga í Nýja-íslandi virtist Indíánum hér á
þessum stöðvum líða vel, miklu betur en íslenzkum frumbýlingum. Indíánai
kunnu að veiðum, en íslendingar ekki. Allt landið milli vatnanna, Winnipeg
og Manitoba, var óbyggt og fullt af margs konar veiðidýrum. Mýrar og tjarnii
meðfram Winnipegvatni voru krökar af öndum og gæsum. Loðdýrin voru alls
staðar nálæg, en vandasamt að ná þeim. Þá var Nýja-Island ekki hvítramanna-
land, ekki hæft né byggilegt hvítum manni. En það var Indíána paradís. Indíánax
báru enga umhyggju fyrir morgundeginum og voru glaðir og ánægðir, þó að þeii
ættu ekki til næsta máls. Yfirleitt fannst þeim engin ástæða til að leggja það á
sig að sumrinu að safna vetrarbjörg, enda kom veturinn að þeim bjargarlausum.
Það gerði ekkert til, þeir fóru þá bara út að veiða. Ef einn var heppnari en
annar, nutu allir góðs af. íslendingum, sem heimsóttu þá, tóku þeir með
einstökum fögnuði, þ. e. a. s. karlar, kerlingar og krakkar veltust um af hlátri.
ætluðu alveg að springa. Svona vorum við íslendingarnir blægilegir í þeirra
augum. Má nærri geta, hvernig okkur leið að vera dregnir svona sundur í
báði. Ekki munu svona viðtökur hafa verið almennur siður meðal Indíána,
því í annan stað tóku þeir íslendingum alvarlega og þurrlega, gáfu sig lítt að
gestunum, hófu hávært samtal sín á milli á sínu máli, bentu með munninum
(með því að ýta út vörunum) í áttina til þeirra af gestunum, sem voru aðalumtals-
efnið. Þótti mönnum þessi framkoma fullt eins ó'hugnanleg og hæðnishláturinn.
En mestan óhugnað vakti, þegar þeir margir í hóp komu á íslenzkt heimili,
kvöddu ekki dyra, en gengu rakleitt inn, settust óboðnir og sátu langan tima,