Andvari - 01.01.1975, Side 161

andvari
huldumál
159
Auk liins Ijósa máls í fyrra helmingi 5. erindis 11. rímu er viðurlag við
lornafnið ég í báðum vísuorðunum: viðr og liðr. Hið síðara er sama orðmynd og
leynist í kenningarígildinu fugl með vængi skerða (III,2). Og nú eru komin l jögur
orð, sem öll eru viðurlag við fornafn I. persónu. Verður því að ætla, að öll feli
þau í sér nafn skáldsins:
1) Eg, viðr, fáumst ekki um fljóð (11,5).
2) Ég, liðr, gjörist firðum margur (11,5).
3) Ég, „liðr“, fer rétt sem fiskr í sjá (111,2).
4) Ég, „fánn“, má ei finna kæru (VI,5).
Orðið fánn er einnar merkingar og skorðar merkingu orðsins liðr. En i jögur
ormaheiti eru jafnframt mannanöfn: grettir, grímr, hringr og ormr. Elvað hét
maðurinn? Orðið viðr tekur af skarið. Það er ekki ormsheiti, en skip eru oft
kölluð viðr í fornurn kveðskap. Érægast skipa - ,,bæði langt ok breitt ok borðmikit
ok stórviðat" (Hkr.) - var dreki Ölafs konungs Tryggvasonar, Ormr inn langi.
Hann er oft nefndur einu orði: Ormr. Svo virðist hafa heitið höfundur Bósa
rimna.
Ætla mætti - fljótt á litið - að Onws-nafnið lægi á lausu í fyrra helmingi
5. erindis 11. rímu, þ. e. a. s. í fyrstu vísunni af þrern, sem í er fólgið nafn
böfundarins. Því fer þó fjarri. Til vitnis um það nægir að benda á meðferð
utgefenda Bósarímna á umræddum vísuhelmingi. Jiriczek breytir fyrra vísu-
orðinu (vafalaust eftir Bó. 1,3), en dæmir hitt óskiljanlegt og sleppir því í
meginmáli. Ölafur Halldórsson gengur fram hjá fyrra vísuorðinu óskýrðu, en les
saman orðin „margur lidur“ (svo hdrr.) í hinu síðara og skýrir þau sem orðaleik
(BóÓH. 117). Sannleikurinn er sá, að fylgsni höfundarnafnsins - eins og fylgsni
uafns konunnar og fylgsni bæjar- og fjallsnafnsins - eru órjúfanleg, nema litið
se á þau í heild og þau vandlega borin saman. Og héraðsnafnið dytti engum í
bug að rengja nema vegna sambands þess við bæjarnafnið - og þess afti/. við
Ijallsnafnið eða lylgsni þess.