Andvari - 01.01.1895, Page 93

63
hann neitt um það, hvaðan öskufall þetta hafi komið.
í latnesku bréfi frá síra Olafi Einarssyni til Þórðar
Björnssonar1 er getið uin eldgos úr Grímsvötnum
og hlaup úr Öræfajökli um sama leyti, þar segir,
að eldurínn hafi sézt úr Skálholti í 8 daga, og þá
hafi verið svo rnikið myrkur um miðjan dag, að
eigi hafi verið hægt að lesa i bók þar í nánd, og
myrkrið hafi verið því nær áþreifanlegt; þá kom
svo mikið hlaup úr Öræfajökli i sjó fram, að tók af
alfaraveginn um tíma, er íshrannir ófærar huldu lág-
lendið. Hvort Öræfajökull í raun réttri hefir gosið
eða hlaupið í þetta sinn, er ekki alveg vist, úr því
engin heimildarrit önnur nefna það.
Um Öræfa-hlaupið 1727 hafa menn nánari sagnir;
um ,það hafa ritað Einar Hálfdánarson í Kirkjubæj-
arklaustri 1729 og síra Jón Þorláksson 1778. Hinn
3. ágúst 1727 um messutimann fundu menn á Sand-
felli nokkra jarðskálftakippi, en næsta morgun urðu
kippirnir svo harðir, að hús hristust og allt féll
niður er laustvar, sama morgunkl. Oheyrðust 3 brestir
og rétt á eptir kom jökulhlaup fram úr Berjagili
fyrir austan Sandfell, fór það yfir alla Kotáraura og
tók Kotársel og sauðfé og hesta, er fyrir því urðu.
Litlu siðar hljóp Virkisjökull, og tók af tva;r hjá-
leigur frá Sandfelli og margar kindur og' eyddi
mikið graslendi. Prestsetrið var nú kvíað af ógur-
legum jökulhrönnum beggja megin, flýði þá prest-
urinn og heimilisfólk hans upp í fjallið í Dalskarðs-
1) Bréf þetta er geymt í konungsbókhlöðu í Kmh. Ny
kgl. Saml. nr. 271, bls. 68.—63. 8vo. Síra Ólafur Einarsson
var prestur á Kirkjubæ í Hróarstungu 1609—1649 og dó 1669;
brófið er skrifað í Skálholti um þaö leiti, að hann vigðist
þar.