Andvari - 01.01.1895, Qupperneq 116

86
hefst nýtt tíraabil í sögu vorri, að mörgu leyti all-
merkilegt. Vér fengura þá nokkru meiri yfirráð
mála vorra en vér höfðum haft um langan aldur
áður og einnig nokkra viðurkenning sérstaks þjóð-
ernis vors og landsréttinda gagnvart samþegnura
vorum i Danmörku, að minnsta kosti i orði kveðnu.
Það mun því aí flestum verða talið svo, að vér höf-
um átt með oss sjálfír þessi 20 ár, en því raun
heldur ekki verða neitað, að húsbóndarétturinn hafi
verið aí ærið skornum skammti, og bræður vorir
við Ejmarsund viljað sitja í öndvegi hjá oss.
Það er opt gagnlegt og fróðlegt að líta yfir lið-
inn tima; liöfum vér því tekið oss fyrir hendur að
gjöra stjórnarskrá vorri dálitla minningu með því
að virða stuttlega fyrir oss stjórnarfar vort þennan
20 ára tíma, einkum, hvernig stjórnarskránni hefur
verið beitt i íramkvæmdinni, og hversu sjálfstjórn
sú hefur dafnað, er oss var talin veitt með henni.
Það hefur opt verið tekið fram um stjórnarskrá
vora, að hún hafi ekki orðið til með Iögfullu sam-
þykki þjóðarinnar á íslandi. Eins og kunnugt er,
átti hið ráðgefandi álþingi um rnörg ár í allhörðu
stimabraki við dönsku ráðherrastjórnina um að f'á
viðurkennd landsréttindi Islands. Deilu þessari lauk
með stjórnarskránni 1874. En mjög var þar vikið
frá óskurn og kröfum Islendinga, sem alþingi hafði
margsinnis borið fram fyrir konung sinn. I hinrii
nýju stjórnarskrá voru allmörg ákvæði, sem alþingi
hafði aldrei séð, önnur þau, er alþingi hafði lagt til
að breyta, og hin þriðju, er alþingi hafði beint lagt
á móti.1 Flest snertu atriði þessi fyrirkomulagið á
1) Urn þetta má lesa í hinni ágætu ritgjorð Jóns Sig-
urðssonar j>Stjórnarskrá íslandsa í fyrsta ári Andvara bls.
90-100.