Andvari - 01.01.1895, Síða 148
118
ráðgjafann fyrir einhverja vænrækt á embættisskyld-
um hans. Ráðgjafi íslands getur iafnvel gjört sig
sekan í megnustu vanrækt á skyldum sinum, án
þess að alþingi geti komið fram ábyrgð á hendur
honum fyrir það, ef skylduvanrækt hans er ekki
fólgin í því, að hann hafi beinlínis gengið fram hjá
eða brotið einhverja ákvörðun stjórnarskrárinnar.
Einnig skortir alþingi alla heimild samkvæmt stjórn-
arskránni til þess, að koma fram fyrir hönd lands-
sjóðs og halda fram kröfu, sem honum ber. Jeg vil
bæta því við, að samkvæmt stjórnarskránni getur
alþingi heldur ekki komið fram með kæru eða máls-
höfðun gegn landsböfðingja eða uokkrum öðrum em-
bættismanni. Þriðja grein stjórnarskrárinnar inni-
heldur ákvarðanir um, að alþingi geti farið þess á
leit við konung, að höfðað verði mál gegn lands-
höfðingja. En það leiðir af hinum almennu stjórn-
skipulegu reglum, að ekki má búast við að slík
beiðni verði tekin til greina, þegar ráðgjafi íslands
er samþykkur þeim aðgjörðum landsliöfðingja, er al-
þingi kærir«.
Aptur á móti telur Hansen það vafalaust, að
hlutaðeigandi landshöfðingjar haíi bakað sér ábyrgð
í þessu máli, með því að framfylgja ekki ákvæðum
reglugjörðar 13. febr. 1873 gagnvart Fensmark, en
hvort hægt sé fyrir alþingi að höfða mál gegn ráð-
gjafanum, sé komið undir þvi, livort hann, með því
að fylgja ekki fram einhverri ákvörðun stjórnar-
skrárinnar, haíi bakað sér meðábyrgð. Þetta segir
hann, að ráðgjafinn liafi gjört einmitt á því tímabili,
er Fensmark hafði i frammi fjárpretti sína. I meir
en ár hafi enginn landshöfðingi verið á íslalidi skip-
aður af konungi, lieldur að eins settur af ráðherr-
anum, en þetta komi í bága við 2. gr. stjórnarskrár-