Búnaðarrit - 01.01.1938, Síða 144

13(5
B Ú N A Ð A R R I T
árum, hefir skatturinn þó G-faldast á timabilinu, og
landverðið hefir stigið eftir fasteignamati, úr 350 þús..
kr. í meir en 1 milljón, og fasteignaskattur að sama
skapi.
Búreksturinn á mörgum býlunum er fyrirmynd, og
vottur félagslegs þroska birtist i hvivetna. Efnalegt
sjálfstæði er almennt, allir hafa bæði síma og útvarp,.
og til eru þeir sem aka í eigin bifreið í kaupstaðinn,.
eða til kirkju á helgidögum.
Dæmið frá Store Restrup er ekkert einsdæmi, því
víða hafa hverfi risið með sama fyrirkomulagi, og á
sama hátt og þarna. Á landareignum jarða þeirra sem
farið hefir verið með sem hér getur, lifir nú þrefalt
fleira fólk en áður, seldar afurðir eru meir en tvöfald-
aðar, og samanlagðar tekjur búanna eru meir en fjór-
faldaðar. Slíkt er að efla þjóðarauð og ávöxt.
Fjárhagur og búrekstur. Þegar ræða skal um fjár-
hagshliðina og búnaðarháttu á smábýlunum, verður
ekki með fám orðum komist til grunna í því málL
Því eru ekki tök á að rekja þessi atriði til hlýtar
hér.
Eins og gengur, hafa þættir þessir fleiri hliðar, ein
snertir einstaklinginn, og önnur þjóðfélagið í heild..
Hvað þjóðfélaginu viðvíkur, verður ekki annað sagt, en
að smábýlin séu meðal hinna öflugustu steina í upp-
byggingu þess, og má því til sönnunar finna mörg dæmi,.
sem og sum eru nefnd í ritgerð þessari. Fjárhagsleg af-
koma sem snertir hið opinbera, birtist glöggt í dæminu
um skiftingu jarðarinnar Store Restrup, og sýnir hver
munur er á skattgreiðslu, samanlagt, af sömu landstærð
fyrr og nú. Næst má benda á mikilvægasta þáttinn i
þessu efni, kjör verkamannanna í bæjunum, saman-
borið við smábændurna; þessa tvo aðila er sem sé
eðlilegast að bera saman, því það er gefið, að fólk það
sem ekki er rúm fyrir í sveitunum, flykkist til bæj-
anna, í von um að fá atvinnu þar, en sem því miður