Búnaðarrit - 01.01.1938, Síða 173
B Ú N A Ð A R R I T
165
stórbændunum, þeir hafa langan vinnudag og oft lágt
kaup, en um atvinnuleysi og ógæfu þá, sem því fylgir,
þurfa þeir aldrei að kvarta, því landbúnaðurinn getur
nú einu sinni ekki lokað dyrunum eins og verksmiðj-
an þegar þrengir í ári.
Hjá smábændunum sem hafa mátulega stóra jörð,
þar sem fjölskyldan ein vinnur, þekkist hugtakið at-
vinnuleysi heldur ekki. Krafan um styttri vinnudag
kemur því alls ekki til greina, því fjölskyldan öll hefir
það á meðvitundinni, að því betur sem unnið er, þeim
mun meiri verður uppskeran; — nokkuð sem vinnu-
maðurinn oftast þykist fara á mis. Bóndinn getur ineð
tölum sannfærst um, að ákveðin hlutföll eru á milii
vinnudagafjölda og uppskerunnar, og það er satt, að
hlutföll þessi snúast sjaldan vinnumanninum í vil, í
sama mæli og bóndanum. Vinnumaðurinn hefir það
oftast á tilfinningunni, að hann vinni bara til þess að
lifa. Þessu er ú allt annan veg farið með smábóndann,
Það er allt annað að vera þræll erfiðisins, en
að vinna með gleði og djörfung fyrir hugsjónir sín-
ar og velferð. Varla er önnur stétt þjóðfélagsins á-
nægðari með tilveru sína, og tæpast er gleði og gæfa
tíðari gestir á öðrum heimilum innan þjóðfélagsins, en
einmitt á heimili smábóndans. Þó ber engan veginn
svo að slcilja, að hann hafi ekki opin augun fyrir því,
sem gerist á öðrnm sviðum þjóðfélagsins, en áliti að
allt sé gott af þvi að hann er ánægður með kjör sín.
Síður en svo. Smábændurnir hafa félagssamtök eins
og aðrar stéttir þjóðfélagsins, smábændafélögin, sem
láta sig almenn þjóðfélagsmál meiru skifta en nokkur
önnur félög innan landbúnaðarins gera. Kjör verka-
mannanna getur smábóndinn látið sig nokkru skifta,
því sjálfur hefir hann verið verkamaður í annara þjón-
ustu um lengri eða skemmri tíma, og börn hans verða
verkamenn, sum um stund, önnur æfilangt. Hann er
þó ekki, og verður .aldrei fylgjandi þeirri stei'nu, sem