Búnaðarrit - 01.01.1938, Page 213

BÚNAÐARRIT
205
túféð nær hindrunarlaust til þeirra og getur sleikt þá
íið vild og þannig fullnægt þessari steinefnaþörf sinni.
Þennan sið tel ég góðan, einnig hér. — Nú er þang-
mjölið svo steinefnaauðugt, að askan er um 16% af
þurefninu. Ég held þvi að varla verði bent á annað
fóður sem fullnægir þessari þörf búfjárins eins vel og
þaramjölið, og að steinefnin i því séu svo fjölbreytt,
4ið auðvelt sé að bæta við þau aukagjöf, t. d. kalki, ef
með þarf, svo að þau verði alhliða, og að þörfum bú-
fjárins sé að þessu fullnægt, þó þangmjölið sé gefið
i smáum skömmtum.
Ýmsar þjóðir hafa þangbrennslu að atvinnuvegi og
hyggist það aðallega á því, að askan er auðug af joði,
■en það er verðmætt efni sem lyf. Þegar fóðurmjölið er
unnið úr þanginu, þá er það fyrst afvatnað og leyst af
því brúna hveljan, sem þekur flestar sjávarjurtir, og
losnar þangið þá við mikið af joðinu, þó er þangmjölið
joðríkara en nokkurt annað fóður. -— Hey er yfirleitt
mjög fátækt af joði, og það því fremur sem fjær dregur
sjó. Þá er og, að joðsamböndin í heyi eru auðleyst í
A'atni og tapast því fljótt, ef það rignir. Það er því al-
gengt, að joð er af skornum skamti eða ekki í fóðri
húfjárins, og kemur að sök. Deyfð og magnleysi í bú-
fé er oftast af blóðleysi, ef ekki eru sérstakir kvillar
sem valda. Má sannfærast um þetta á mörgu i fari bú-
fjárins, ef ástand þess og hættir er athugað. Sem dæmi
nefni ég, að oft ber á magnleysi í skepnuin á útmán-
uðum eða snemma á vorin, og fyrir kemur, að það get-
ur ekki staðið á fætur hjálparlaust. Ef veðrátta gengur
þá svo snögglega til bata, að gróður komi fljótt eða ef
gefið er holt og næringarríkt fóður, þá getur skepnan
fengið svo mikinn mátt á fám dögum, að hún geti staðið
upp hjálparlaust og gengið sæmilega létt í spori. Þessi
framför skepnunnar er svo ör, að ómögulegt er að
vöðvar hennar byggðust upp til nokkurra muna á svo
stuttum tima, ef vöðvadráttur einn olli magnleysinu.