Hugur - 01.01.2006, Qupperneq 93

Hugur - 01.01.2006, Qupperneq 93
Gríski draumurinn um konulausan heim 9i við afurðir jarðarinnar; fæðing barns var eins og nýr sproti hefði vaxið fram. Hér má aftur gera ráð fyrir að engin skýr aðgreining sé milli æxlunar plantna og kynæxlunar og eins og við munum sjá hljótast af því ýmsar afleiðingar fyr- ir hlutverk Hestíu. Sem brennidepill heimihsins og hin jarðfasta rót er Hestía einnig tákn fyr- ir tengslin milli kynslóða, þ.e. áframhaldandi tilvist fjölskyldunnar í tímans rás. Ennfremur stendur hún fyrir einingu fjölskyldunnar og sjálfsmynd á hverjum tíma fyrir sig. Þegar utanaðkomandi fólki var boðið inn á heimilið var þeim boðið sæti við eldstóna; hér mátti njóta gestrisni og verndar fyrir skarkala umheimsins. Fjölskyldan myndar svo að segja hring umhverfis hina guðlegu Hestíu og skapar þannig lokað tými þar sem hún er miðpunkturinn. I samræðunni Faídrosi eftir Platon er sagt frá alheimsskrúðgöngu hinna ólympísku guða þar sem Hestía verður ein eftir á „dvalarstað guðanna" með- an allir aðrir guðir marsera um himnana {Faídros 247a). Hestía hefur þannig líka hlutverk sem varðar alheiminn sjálfan. Segja má að hún haldi heiminum saman með því að sitja eftir í „miðju rýmisins", sem er sami staður og Pýþag- óringurinn Fílólás finnur henni (brot 7).20 Platon ætlar henni einnig veru- fræðilegt hlutverk. I Kratýlosi minnist hann á skyldleika orðanna hestia og ousia, sem er hið gríska hugtak um eðh hlutanna (Kratýlos 401d). Með öðr- um orðum heldur Hestía ekki aðeins alheiminum saman og tryggir áfram- haldandi tilvist fjölskyldunnar í tímans rás, heldur ljær hún líka einstökum hlutum kjölfestu og tryggir þannig tilvist þeirra og samsemd. Hlutverk Hermesar er andstætt hlutverki Hestíu. Hermes angelos, sendi- boði guðanna, er sá sem kemur langt að og snýr aftur án tafar. Hann er stöð- ugt á hreyfingu og síbreytilegur; ekki er hægt að segja að hann se' vegna þess að hann staldrar aldrei við. Hann ber boð á milli guða og manna og er sífellt á þönum yfir landamærin sem skilja að heima guða og manna. Eins og aðrir guðir bregður Hermes sér í allskyns gervi. Flest tengjast þau því að fara út yfir einhvers konar mörk. Nafn hans er notað til að tákna ýmsar gerðir markalínu. Það er Hermes sem stendur á þröskuldi húsa og býður ókunnuga velkomna. Hann drottnar yfir landamærunum milli heimilisins og þess sem er utan þess, milli hins innra og hins ytra. Hann stendur einnig við vegarkanta og leikur hlutverk vegprests. Við rekumst á Hermes á legsteinum þar sem hann er förunautur sálarinnar á leið hennar til undirheima, Hermes psykhopompos. Hermes vakir því ekki aðeins yfir landamærunum milli guða og dauðlegra manna, heldur einnig mörkum h'fs og dauða. A hinu opinbera sviði gegnir Hermes lykilhlutverki meðal borgaranna. Hann er Hermes agoraios, sá sem hefst við á markaðstorginu (agora), staðn- um þar sem borgarar borgríkisins hittast til að skiptast á vörum og skoðun- um. Hermes er milligöngumaðurinn per se, sá sem kemur á tengingum milli ýmissa þátta án þess að tengjast nokkrum þeirra sjálfur. Hann er og er ekki í öllu og alls staðar. 20 Sjá R. Waterfield, The First Phibsophers: The Presocratics and the Sophists, Oxford, Oxford Un- iversity Press 2000, s. 111.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184
Qupperneq 185
Qupperneq 186
Qupperneq 187
Qupperneq 188
Qupperneq 189
Qupperneq 190
Qupperneq 191
Qupperneq 192
Qupperneq 193
Qupperneq 194
Qupperneq 195
Qupperneq 196
Qupperneq 197
Qupperneq 198
Qupperneq 199
Qupperneq 200
Qupperneq 201
Qupperneq 202
Qupperneq 203
Qupperneq 204
Qupperneq 205
Qupperneq 206
Qupperneq 207
Qupperneq 208
Qupperneq 209
Qupperneq 210
Qupperneq 211
Qupperneq 212
Qupperneq 213
Qupperneq 214
Qupperneq 215
Qupperneq 216
Qupperneq 217
Qupperneq 218
Qupperneq 219
Qupperneq 220
Qupperneq 221
Qupperneq 222
Qupperneq 223
Qupperneq 224
Qupperneq 225
Qupperneq 226
Qupperneq 227
Qupperneq 228
Qupperneq 229
Qupperneq 230
Qupperneq 231
Qupperneq 232
Qupperneq 233
Qupperneq 234

x

Hugur

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.