Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2003, Blaðsíða 51
FRANCISCO FRANCO OG MÓTUN SPÆNSKS ÞJÓÐARANDA
in sett við tíu ára aldurinn en við nánari umhugsun þótti guðfræðingum
það óráðlegt þar sem líklegt væri að tíu ára gömul börn hefðu þá þegar
orðið fyrir of miklum áhrifam frá Múhammeð. Yngri börn skyldu þó
tekin af fjölskyldunum með valdi nema líklegt væri að brjóstmylkingar
hfðu aðskilnaðinn ekki af.6 Máramir urðu að skilja börnin eftir, einfald-
lega vegna þess að hægt var að hafa áhrif á þau og ala þau upp í kristinni
trú. Þannig gat kirkjan tekið við forræði barnanna og alið þau „rétt“ upp.
Ætla má að nokkur þúsund böm hafi mátt þola þessi örlög.
Nokkuð áþekkt gerðist efdr eftir spænsku borgarastyrjöldina. Ríki
Francos taldi sig geta bjargað bömum lýðræðissirma. Arið 1943 hafði
spænska ríkið forræði yfrir 12.042 bömum. Ríkið tók við forræði barna
þeirra sem vom í fangelsum og ól þau upp. Með því fékk ríkið forræði
yfir hugsunum þeirra og minningum. Börnin vom tekin frá mæðmm sín-
um úr fangelsunum þegar þau urðu þriggja ára en margir foreldrar
misstu líka forræði yfir börnum sínum vegna fátæktar. Börnin vora á
stofhunum ríkisins en flestum stúlkum var komið fyrir hjá kirkjunni.
Sumar stúlknarma sem vom aldar upp hjá nunnum, urðu sjálfar nunnur
og neituðu að eiga nokkur samskipti við ættingja sína. Þær töldu sig eiga
að gjalda fyrir syndir feðranna með því að fórna sér fyrir klaustrið. Dæmi
um það hvemig kirkjunni tókst að koma upp á milli foreldra og barna er
saga af konu nokkurri sem skrifaði dóttur sinni reglulega úr fangelsinu
efdr að hún var tekin frá henni og talaði vel um föður hennar lýðræðis-
sinnann sem var látinn. Svo kom að henni barst svohljóðandi bréf frá
dóttur sinni: „Ekki tala meira um pabba við mig, ég veit núna að hann
var glæpamaður. Eg ætla að ganga í klaustur. Eg hef afneitað föður mín-
um og móður. Ekki skrifa mér aftur. Framvegis vil ég ekki vita neitt um
föður minn.“7
Ríkisstjórn Francos hafði ekki einungis áhuga á börnum óvinarins í
fangelsum ríkisins, heldur vildi hún einnig endurheimta þau börn sem
höfðu verið send í burtu á meðan á stríðinu stóð til að forðast hörmung-
ar stríðsins. Alls vom 32.037 börn flutt frá Spáni í borgarastríðinu til
Frakklands, Frönsku-Affíku, Belgíu, Bretlands, Sovétríkjanna, Mexíkó,
Sviss og Danmerkur. Af þeim komu einungis 20.266 til baka.8 Hið Nýja
6 Rafael Benítez Sánchez-Blanco, Heroicas decisiones. La Monarquía Católica y los mor-
iscos valencianos. Valencia 2001, bls. 399-407.
Vinyes, Irredentas, bls. 81.
8 Sama rit, bls. 91.
49