Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2003, Blaðsíða 72

GAUTI KRISTMANNSSON
þrána í þessu sambandi. En Hardt og Negri eru langt frá þH að bölva
boðberum trúarinnar, þeir sjá fyrirmyndina að „herskáum“ kommúmsta
nútímans í heilögum Frans frá Assisi, manni sem leitaði að himnaríki sem
ekki er þessa heims með fátækt sem sannarlega er hans. Það kann að vera
að þetta sé aðeins myndlíking hjá þeim, en það gengur ekki upp þegar ht-
ið er til greiningarinnar sem á undan er gengin og það er í engu samræmi
við kommúniska hefð, sem vill leysa málin á jörðu, ekki á himni.
Hægt og hljótt
Megi líta á Empire efdr þá Hardt og Negri sem nokkurs konar síðari tíma
BibKu „efdrmarxista“, eru til aðrar praktískari bækur fyrir þá sem velta fyr-
ir sér áhrifum kapítalismans í nútímanum og sér í lagi tengslum hans við
ríkið og hlutverk nldsins í samfélaginu yfirleitt. Þetta er öllu breiðari hóp-
ur en „eftirmarxistamir“ þótt hann sé vafalaust oft vel að sér í marxískum
fræðum. Þama má sjá umhverfissinna af mörgurn gerðum, anarkista,
ýmsar gerðir krata og jafnvel frjálslynda kapítalista sem óttast einokunar-
tilhneigingar stefnunnar og telja einokun kapítahsta engu betri en ríkis.
The Silent Takeover eftir Noreenu Hertz og Captive State eftir George
Monbiot em kjörið lesefhi fyrir þetta fólk, en þau em í fylkingarbroddi
þess mjög svo mislita hóps sem nefndur hefur verið andstæðingar hnatt-
væðingar eða eitthvað í þá veruna og við hér við sjónvörpin á Islandi
höldum að séu froðufellandi kommúnistaberserkir berjandi á skjöldum
lögregluþjóna í stórborgum þeim þar sem stórmenni heimsins hittast til
að spjalla. Þessir berserkir em auðvitað til eins og myndirnar sýna, en
þeir era fleiri sem fara öðmvísi að, jafnvel þótt friðsamir mótmælendur
noti einnig líkamann við að mótmæla þó með passífum hætti sé.
Nálgun Noreenu Hertz er gagnrýnin og varla marxísk, enda kannski
ekki von á því frá konu sem unnið hefur sem efnahagsráðgjafi fyrir AI-
þjóðabankann. Hún hefur þó oft verið borin saman við Naomi Klein sem
skrifaði hina frægu No Logo og er róttækur andstæðingur hnattvæðingar
og heimskapítalisma eins og sjá má á vefsíðu hennard En þótt Hertz segi
hreint út að hún sé ekki andstæðingur kapítalisma og líti í raun á hann
sem „besta kerfið til að skapa auð og frjáls verslun og opnir fjármála-
markaðir haf[i] fært heiminum hagvöxt sem engin fordæmi [séu] fyrir“
(Hertz 2001: 10), þá hefur hún miklar efasemdir um kapítalismann eins
5 http://www.nologo.org/
7°