Tímarit Máls og menningar - 01.10.1968, Page 53

KonslanLín Pástovskí
Tvcfr kaflar úr sjálfsævisögu
[Konslantín Pástovskí hefur oft verið kallaður fremstur rússneskra höfunda
síðan Gorkí leið. lfann fæddist árið 1893 og lézt nú í sumar. Pástovskí ólst
upp í Kíev, höíuðborg Ukraínu, þar sem faðir hans var járnbrautarstarfsmað-
ur, en móðir hans var af pólskum ættum. Arið 1913 hóf Pástovskí nám við
háskólann í Moskvu, gerðist síðan blaðamaður og reyndi sitt af hverju á
byltingarárunum, en 1927 sneri hann sér fyrir alvöru að ritstörfum. Rit hans,
skáldsögur, smásögur og ritgerðir, eru í miklum metum bæði í Sovétríkjunum
og utan þeirra, en frægust er sjálfsævisaga hans, Mannsævi, sem byrjaði að
koma út 1947. Pástovskí hefur ekki sízt verið liælt fyrir grandvarleik sinn og
sannleiksást; sjálfur segist hann hafa sett sér þá reglu í ritun sjálfsævisög-
unnar að segja frá engu öðru en því sem hann var sjálfur vitni að. Eigi að
síður, eða kannski vegna þess, gefur bók hans óvenju skýra lýsingu á lífi í
Rússaveldi og Sovétríkjunum fyrir byltingu, á byltingar- og borgarastríðsár-
unum (3. bindið fjallar um þá tíma) og síðar. Ileimskringla er nú að hefja út-
gáfu á sjálfsævisögu Pástovskís í þýðingu Halldórs Stefánssonar, og kemur
fyrsta bindið út í haust.]
Vatn úr Limpópófljótinu
Flöskur fullar af gulleitu vatni með korktöppum sem lakkað var yfir stóðu
í röðurn á borði í kennslustofunni. A þær voru límdir miðar sem skrifað
var á með ellilegri rithendi: Níl, Limpópó, Miðjarðarhafið.
Þar voru líka flöskur með vatni úr Rín, Thames, Michiganvatni, Dauða-
hafinu og Amazonfljótinu, en hversu lengi sein við horfðum á flöskurnar
var vatnið alltaf jafngult og lítið forvitnilegt.
Við nauðuðum í náttúrufræðikennaranum, Tsjerpúnov, að leyfa okkur að
hragða á vatninu úr Dauðahafinu, okkur langaði til að vita, hvort það væri
eins salt og okkur hafði verið sagt, en hann neitaði okkur alltaf um það.
Hann var lítill og skáeygður með grátt skegg sem náði honum niður undir
hné og var uppnefndur smyrill.
Hann hafði alltaf meðferðis í kennslustundirnar ýmsa furðulega hluti til
skýringar við kennsluna, en flöskurnar með vatninu voru hans uppáhald.
Hann sagðist sjálfur hafa fengið í Kairo vatnið úr Níl.
147