Skírnir - 01.01.1960, Blaðsíða 150

148
Halldór Halldórsson
Skímir
hver, einkum þau, sem mynduð eru með erlendum endingum,
þó ekki öll. Nokkur þeirra nafna, sem hafa erlendan fyrri eða
seinni lið, ætti einnig að banna, þó ekki þau, sem rótfestu hafa
náð, sbr. 2. lið. b) Sum erlend nöfn, einkum þau, sem ung
eru í málinu, lítilli rótfestu hafa náð og falla illa að íslenzku
hljóðkerfi og beygingakerfi. Þegar svo stendur á, að til eru
mismunandi form sama nafns, ætti t. d. að banna öll nema eitt
eða jafnvel tvö, t. d. Lárus, Lafrans, Birgitta, Bríet. c) End-
ingarlaus nöfn af íslenzkum stofni, t. d. Ilallfreö, Ásberg.
Hins vegar ætti ekki að banna algerlega sum endingarlaus
erlend nöfn. d) ÞríliSuS nöfn, t. d. Sigursteindór, Sigrúnhild-
ur, ætti algerlega að banna að þeim undanteknum, sem hafa
þriðja nafnlið, sem í málvitund nútímamanna er viðskeyti,
þótt að uppruna sé sjálfstætt orð, t. d. Gunnþórunn. Slík nafn-
myndun á sér gamlar fyrirmyndir, t. d. er af ýmsum talið,
að -dór, -þór í mannanöfnum sé orðið til úr Þórir, sem upp-
runalega var samsett nafn, Þórvér eða Þórgeir. e) Fleiri
ósmekklegar nýmyndanir kæmi til greina að banna.
2. Skrá um óæskileg nöfn. Sum nöfn, sem rótfestu hafa
náð í tungunni og vart er verjandi að banna af þeim sökum,
ætti að setja á skrá um óæskileg nöfn. 1 því fælist, að for-
eldrum er leyfilegt að nota þau sem skírnarnöfn á börn sín,
en presti ber að benda þeim á, að þau séu ekki talin smekkleg
af þeim, sem sérfróðir séu í þessum efnum og ábyrgð beri á
framkvæmd nafnalaganna. Á slíka skrá ætti að setja sum
bastarðanöfn, sem algeng eru, t. d. Ólafía. Þar mætti t. d.
benda á, að Ólöf sé hið íslenzka kvenmannsnafn, sem sam-
svari mannsnafninu Ólafur. Á sama hátt ættu á þessa skrá
að koma sum írsku nafnanna, sem minnzt er á að framan,
og nokkur erlend nöfn, sem eiga sér alllanga sögu í málinu,
en falla ekki sem bezt að málkerfinu.
3. Skrá um fullkomlega viSurkennd íslenzk nöfn. Á þessa
skrá ætti að taka einvörðungu þau nöfn, sem sannanlega hafa
verið borin af íslenzku fólki. Þar ættu að vera þau tökunöfn,
sem rótfestu hafa náð og á engan hátt meiða íslenzka mál-
kennd. 1 þeim hópi eru t. d. mörg eða flest þeirra nafna, sem