Skírnir - 01.01.1969, Side 46
40
ARNHEIÐUR SIGURÐARDÓTTIR
SKÍRNIR
Þegar ég fyrir nokkrum árum fjallaði um þetta sama efni í erindi
í háskólanum, tók mig tali eftir á ungur danskur norrænufræðingur,
er þá var hér við nám. Honum þótti viðfangsefnið fróðlegt, en gerði
jafnframt svofellda athugasemd: „En hvers vegna skyldi skáldið
endilega hafa haft eitthvert tjald í huga?“ Og ég tók undir þá spurn-
ingu með honum. Sjálf hafði ég hugleitt þetta atriði bæði þá og
síðar. —
Við lestur Guðrúnarkviðu fornu - en svo er mér tamast að nefna
þetta kvæði — verður sannarlega ekki annars vart en höfundur henn-
ar hafi verið þess umkominn að skapa myndir úr eigin hugarheimi.
Þegar í upphafserindinu bregður hann upp mynd af Guðrúnu -
hinni björtu mey, er var kvenna vænst, eins og höfundur Laxdælu
segir um nöfnu hennar hér úti á Islandi. Hann sýnir okkur hana
gulli skrýdda á heiðursdegi hennar, en einnig þá er hún reikar um
skóginn hugstola af sorg. - Og enn ein mynd - ógleymanlega skýr -
sorg ómálga skepnunnar, sem látið hefur eiganda sinn:
Hnipnaði Grani þá,
drap í gras höfði,
jór þat vissi
eigendr né lifðu-t.
1 Sbr. H. Schiick (Stud. 1,201-208), en kenning hans var sú, að framan af
víkingaöld hefði skreyting tjalda einkennzt af fastmótuðum sagnamótívum,
síendurteknum á einskorðaðan hátt um allan hinn norræna heim. Einkum
hefði sögnin um Völund og um Völsunga verið hið hefðbundna myndskreyt-
ingarefni.
2 Sjá Altwestnordische Kleiderkunde, bls. 19 og áfram.
3 Kleiderkunde, bls. 22.
4 byrdan, sbr. f.e. borda „borði, legging á fatnaði".
5 Sbr. G. Stephani er hugði myndirnar á Bayeuxreflinum teknar beint úr
handritum frá 11. öld. (Die Textile Innendekoration, bls. 32.)
6 Sjá Fornvannen 1922, bls. 220. Falk taldi, að í vísunni hefði átt að standa
„gera fullfátt“, sbr. Bjólfskviðu, og sömu skoðunar virðist Agnes Geijer.
7 Sjá Kleiderkunde, bls. 32.
8 o: hinum þýzka mannfræðingi.
9 Sjá B.M.Á, 1924 bls. 42.
19 Sjá B.M.Á. 1934, hls. 8.
11 Uppi 23-73 e. Kr.
12 N.H.VIII, bls. 74.