Skírnir - 01.01.1969, Blaðsíða 117
SKÍRNIR
DANTE Á ÍSLENZKU
111
andi við fyrstu sýn. En hafi bókmenntareynsla nokkurt gildi, þá er
það helzt fólgið í því, að hún víkki sj óndeildarhring okkar svo að
við getum komið til móts við höfundinn í stað þess að ætlast til að
hann komi til móts við okkur. Þýðandi, útgefandi eða lesandi verður
að hafa þá skilyrðislausu auðmýkt að fást við það viðfangsefni,
sem fyrir hendi er og ekkert annað. ítali, sem nennir að rannsaka
málið og lesa, getur komizt að því hvað „il pié fermo sempre era il
piu basso“ merkir, eins og síðar verður getið.
Þýðandi getur vitanlega umþýtt setningu hafi bókstafsmerking
hennar úrelzt, en til þess verður hann að skilj a merkingu setningar-
innar. Guðmundur leggur aðeins eigin skilning í þessa ljóðlínu,
þegar hann þýðir hana svona: „við endurheimta orku þreyttra fóta“.
Ef hann heldur, að ljóðlínan merki þetta, þá ætti hann, eins og
hann gerir annars staðar (bls. 137), að koma með bókstafsmerk-
ingu ljóðlínunnar neðanmáls.
Þetta eru dæmi um ranga þýðingu og hægt væri að koma með
mörg fleiri, en það væri á hinn bóginn ekki rétt að láta í veðri vaka,
að þýðing Guðmundar sé óstjórnlega ónákvæm, vegna þess að við
gætum vitnað í jafnmörg dæmi, þar sem þýðandinn er höfundi trúr
eins og t. d. í Paradiso XVII, 55-57. Það er Cacciaguida, sem
talar:
Tu lascerai ogni cosa diletta
Piú caramente, e questo é quello strale
Che l’arco dello esilio pria saetta.
(„Þú skilur allt eftir, sem þér er kærast, og þetta er sú ör, sem fyrst
er skotið af útlegðarboganum.“) Guðmundur segir:
Hvem hlut, sem var þér yndi, innan tíðar
þú yfirgefa skalt, - þar munt þú kenna
hið fyrsta skeyti flóttans örvahríSar. (bls. 124)
En það sem helzt einkennir vinnubrögð Guðmundar í Dante-þýð-
ingu hans er hvorki nákvæmni né ónákvæmni, heldur eitthvað sem er
þar á milli. Orð eða kannski heil setning er felld niður eða þá ein-
hverju er bætt inn í. Þetta eru að vísu smávægilegar breytingar hver
fyrir sig, en samt sem áður nógu miklar til þess að við þekkjum
ekki Dante fyrir sama skáld. Tíunda línan í Inferno I er gott dæmi
um þetta. Þar segir Dante: „I’non so ben ridir com’io v’entrai.“ („Ég
veit ekki vel hvernig ég á að segja frá því hvernig ég fór inn í hann