Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Page 31

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Page 31
til rúms í verklagi og búskaparháttum um daga hans og las sér til um nýj- ungar í náttúrufræði og Iæknisfræði. Hann var í góðu vinfengi við systkin og frændfólk Eggerts Ólafssonar og bæði las og mat það sem Eggert hafði fram að færa landinu til gagns og góða. Þá var hann í vinfengi við Bjama Pálsson landlækni, þáði af honum lesefni, lærdóm, liðsinni og lyf. Meðal annarra vina séra Jóns var Hálfdán skólameistari á Hólum sem var merkur fommenntavinur. Séra Jón aðstoðaði Hálfdán á margan hátt með því m.a. að safna sálmum og ljóðum og sjálfur var Jón mikill áhugamaður um þjóðleg- an fróðleik og safnaði líka efni fyrir Finn biskup Jónsson sem hann notaði síðan í kirkjusögu sína.15 Séra Jón hafði líka gott auga fyrir verkfærum og vinnulagi fólks og er ritgerð hans um að ýta og lenda í brimsjó fyrir sönd- um dæmi um það.16 Loks veitti hann náttúrunni og gangi hennar athygli. Þannig skrifaði hann, ritgerð um Kötlugjá að ógleymdu Eldritinu sem geymir nákvæma lýsingu á Skaftáreldum.17 Að þessu leyti var séra Jón Steingrímsson maður upplýsingar og tals- maður nýrra tíma og nýrra viðhorfa í verklegum efnum. En hvað með trú- arviðhorf hans? Trúarviðhorf séra Jóns Steingrímssonar Ævisagan er aðal vitnisburðurinn um trúarviðhorf hans og trúarafstaða hans kemur líka fram í Eldritinu. Af þessum heimildum er ekki hægt að ráða ann- að en að viðhorf hans séu hin hefðbundnu viðhorf lútherskrar guðfræði og trúrækni sem mótaðist á 17. öld eða á dögum hins svokallaða rétttrúnaðar.18 Að skilningi þeirrar guðfræði og guðrækni er Guð lifandi persóna, hugsun og vilji. Náttúran og mannlífið mynda eina heild sem er Guðs góða sköpun. Guð hefur skapað þennan heim og sett manninn til öndvegis í honum sem þjón sinn. Skipan náttúrunnar og mannlífsins dregur dám af handaverki höf- undar síns og að því leyti er náttúran bók sem hægt er að lesa og fræðast af um tilvist Guðs og að vissu leyti um vilja hans Iíka. Og Guð hvílist ekki eft- ir aflokið verk, heldur vinnur hann enn sem starfandi skapari. Þess vegna eru atburðir daglegs lífs metnir þannig að Guð valdi þeim. 15 Sjá t.d. Jón Steingrímsson 1973, s. 269-275. 16 Jón Steingrímsson 1973, s. 405-418. 17 Jón Steingrímsson 1973, s. 393-404 og 337-390. Sjá og Sigurður Þórarinsson 1984; Sveinbjöm Rafns- son 1984 og fleiri ritgerðir í Skaftáreldar 1783-1784. Ritgeröir og heimildir. 1984. 18 Um guðfræði lúthersks rétttrúnaðar sjá Einar Sigurbjömsson 2004; Hagglund 1981, s. 274-302; Pelikan 1984; Ratschow 1964; Schmid 1961; Sigurbjöm Einarsson 1997 og Steiger 1997. 29
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.