Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Síða 32

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Síða 32
Bók náttúrunnar (liber naturae) er hins vegar tvíræð. Náttúran birtir vissulega margt um höfund sinn, Guð, vísar á hans heilaga vísdómsráð, upplýsir sitthvað um gæsku hans og vilja. Saga inannkyns sýnir líka að trú og dygðir leiða til góðs en vantrú, ódygð og sviksemi til ills ekki aðeins fyr- ir samfélagslíf fólks heldur eyðileggur það líka þá einstaklinga sem stunda slíka illsku. Það er hins vegar varasamt að grufla í Guðs vísdómsráð út frá bók nátt- úrunnar einni. A endanum hylur hún Guð þannig að í stað elsku og misk- unnar, birtist reiði og refsing. Ef menn hefðu ekki eitthvað annað að styðj- ast við, gætu þeir haldið að plágur og hamfarir væru verk illra afla og þar með stjómlaus eða ályktað sem svo að Guð sé illur, duttlungafullur, ekkert nema refsing og reiði. Þess vegna er auk bókar náttúrunnar til önnur bók og það er bók náðar- innar (liber gratiae), Biblían. Lykillinn að þeirri bók er Jesús Kristur. Ef menn opna Biblíuna með þeim lykli þá opinberast þeim að Guð er kærleiks- ríkur, elskandi Guð sem öllu ræður og öllu stýrir til góðs, jafnvel þótt sitt- hvað í náttúrunni og mannlífinu geti bent til annars. Um leið kemur í ljós að tvíræðni heimsins stafar af því að Guð á sér óvin sem leitast við að sundra og eyða verki hans og tæla fólk til að óhlýðnast Guði, afneita honum og öllu góðu. Af torráðum ástæðum liggur afneitun og óhlýðni í vilja, hugsun og eiginleikum manna og þetta neikvæða nefnist einu nafni synd. Og synd er ástand fyrst og fremst, ekki breytni. Synd er ástand, sem menn eru flæktir í og veldur illri breytni manna eða einstökum syndum. Ef menn reyna að leita skilnings á þessu út frá bók náttúrunnar einni, þá lenda þeir í vandræðum. Þess vegna þarf að lesa bók náttúrunnar í ljósi bókar náðarinnar eða beita lyklinum Jesú Kristi líka á bók náttúrunnar. Eyðingarkraftur náttúrunnar er mikill en samt á fólk von og dauðinn er ekki endalokin. Svik og prettir manna, grimmd þeirra og slægð eru sársaukafull en allir verða að lokum dæmdir af æðra dómstóli. Og allir eiga kost á að taka sinnaskiptum og hefja nýtt líf. Séra Jón getur í skrifum sínum bent á margt sem styður og skýrir þessi sjónarmið. í formálanum að Eldritinu skýrir hann t.d. hversu Guð noti þá gagnlegu höfuðskepnu, eldinn, mönnum bæði til gagns og til áminningar. Orðrétt segir hann: Sitt heilaga lögmál gaf [Guö] út með eldingum og reiðiþrumum, til merkis um hans brennandi vandlæti við þá, sem það yfirtroða. Svo þegar þrálátir menn með sínum syndum hafa uppegnt hans reiði yfir sig, hefur hann tíðum heimsótt þá með aðskiljanlegu eldstraffi og eyðileggingum, stundum af himni með skruggueldi og reiðarslögum, stundum með hernaðareldi, sem 30
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.