Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Page 79

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Page 79
senda frekari útfærslu frásögueininga innan lengri texta eins og guðspjalla Nýja testamentisins.38 Sömuleiðis hafa tilraunir með aðferðir þjóðsagnafræði í þessu samhengi ekki auðveldað nýjatestamentisfræðingum leitina að meintum munnlegum formum. Þegar mætti efast um notagildi aðferða við skráningu munnmæla- geymda á nítjándu og tuttugustu öld í samhengi fornra texta. En rannsókn- ir af vettvangi nútíma þjóðsagnafræði sýna að munnlegar geymdir voru í sjálfu sér ónákvæmar þegar hægt var að bera saman ólíkar útgáfur af sömu frásögnum bæði hvað varðar form og innihald og túlkun á megin efnisatrið- um.39 Sérfræðingar á sviði munnlegra geymda leggja þannig áherlsu á áhrif hins félagslega umhverfis þar sem hefðum er miðlað með munnlegum hætti. í slíku ferli tekur frásögn fjarskalega mörgum breytingum allt eftir því fé- lagslega umhverfi þar sem hún er sögð. Og þá er ekkert heilagt: kjami frá- sögunnar, samhengi túlkunar og rammi skolast til eftir efni og ástæðum hverju sinni. Upprunalegi kjaminn í tiltekinni frásögn getur þannig full- komnlega glatast og útkoman verður hefð sem er í stöðugri endursamsetn- ingu.40 Hugmyndir um óbreytta munnlega miðlun hefða eiga ekki heima í þessu samhengi þar eð þær eru í raun af allt öðrum toga runnar. Þá er einkum átt við skáldverk, epísk ljóð og lög en jafnvel efni af slíkum toga getur tekið breytingum eftir félagslegum kringumstæðum á hverjum tíma enda þótt til- hneiging sé til þess á meðal slíkra hefða að halda því fram að hefðinni hafi verið miðlað óbreyttri.41 í ljósi þess sem hér hefir verið rakið er fjarskalega erfitt að halda því fram að elstu kristnu ritin hafi verið byggð upp á grundvelli varðveittra munnlegra hefða. Sagnfræðilegu gildi þeirra verður ekki viðhaldið á grund- velli ímyndunarafls höfunda. Höfundar eins og guðspjalla Nýja testament- isins skapa hver um sig sérstaka frásögn um upphaf og endi smiðssonarins 38 Sjá Dibelius, Formgeschichte, 1-8 og umfjöllun Vemon K. Robbins um Dibelius, Bullmann og frásagn- arkom í samstofnahefðinni, „Chreia and Pronouncement Story in Synoptic Studies," í Patterns of Persu- asion, 1-29. 39 Sjá t.d. Michael E. Meeker, Literature and Violence in North Arahia (Cambridge Studies in Cultural Sy- stems 3; Cambridge: Cambridge University Press, 1979). 40 Sjá Wemer H. Kelber, Tlie Oral and the Written Gospel: Tlie Hermeneutics ofSpeaking and Writing in the Synoptic Tradition, Mark, Paul, and Q (Foreword by Walter J. Ong, S.J.; Philadelphia, PA: Fortress, 1983), 28-30. 41 Sjá gagnrýni Kelber á verk Gerhardson (sbr. nmgr. 14), ibid., 14-32; sbr. sami, „Narrative as Interpreta- tion and Interpretation as Narrative: Hermeneutical Reflections on the Gospels," í Orality, Aurality and Biblical Narrative (Lou H. Silberman ritstj.; Semeia 39; Deacatur; GA: Scholars Press, 1987), 107-133. 77
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.