Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Síða 106

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Síða 106
ný messusöngsbók. Þessi bréf eru hin merkustu og varpa skýru ljósi á þróun þess sem varð með sálmabókinni 1801. Þar kemur fram að Magnús hefur ver- ið að bíða eftir lista frá séra Markúsi um sálma til að hafa í nýju bókinni. Hann segist vera búinn að fá tillögur frá mörgum, og viti reyndar að Hannes biskup hafi sent prófastinum lista með brúklegum sálmum. Nú verði að ákveða með hvaða hætti skuli gengið til verks. Hann er þeirrar skoðunar að fínna þurfi milliveg milli algjörrar umbyltingar og varðveislu hins gamla, vegna þess að enginn sé reiðubúinn fyrir svo róttæka breytingu sem hann telur að þyrfti. Hann telur sjálfsagt að kasta burt öllum messuliðum sem ekki séu sálmar enda verði þeir ekki sungnir nótnalaust og prentverkið geti ekki prentað nótur. Þar að auki sé hann þeirrar skoðunar að þessir messuhlutar hafi sjaldnast verið sungnir eftir nótunum og aðeins fáir kunni að syngja eftir nótum yfirleitt. Að auki telur hann sjálfgefið að ef þessir söngvar yrðu prentaðir nótna- laust „myndu allir grípa fram gamla Grallarann sinn, sama hversu fúinn hann væri og ríghalda sér í hann og enginn keypti nýju bókina."24 Ennfremur segir hann að í þessu efni sé ekkert undanfæri þar sem messu- formið eigi að vera eins í öllu danska ríkinu. Þá gerir hann vandlega grein fyrir hugmyndum sínum um hið nýja messuform. í ýmsum greinum gengur hann þar lengra en hin endanlega niðurstaða sem birtist í sálmabókinni 1801 gerði, en í öðrum greinum vill hann ganga skemra. Til dæmis vill hann halda messujátningunni stóru sem kennd er við Nikeu og Konstantinopel.25 I svari prófastsins kemur glögglega fram sá skilningur að þeir Magnús eru hinir bestu samherjar í upplýsingu þjóðar og kirkju. Öflugasta tækið i þeirri baráttu er prentverkið og ineð þeirri leið ætla þeir að færa guðsþjón- ustuna í nútímabúning. Um hugmyndir Magnúsar um messuna segir hann ekkert nema allt gott, en hefur vara á með aðferðina. Þar finnst honum að það sé varla hægt að ganga alveg fram hjá biskupunum og hann efar að þeir séu á sömu skoðun og Magnús. Þar að auki telur hann að prestarnir mun enn síður samþykkja breytingar á kirkjusiðum en á sálmum. Hann gerir því að tillögu sinni að bíða með útgáfu bókarinnar þar til búið sé að útvega tilskipun frá Kanselínu þess efnis að hreinsa skuli og laga til í messusiðum og sálmasöng á íslandi. Síðan skuli hið nýja messuform fyrir- skipað. Ef þetta gangi ekki eftir telur hann að bíða skuli með breytingar á messuforminu. 24 Lbs.286.4to, 10 25 Lbs.286.4to, 10-14 104
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.