Skírnir - 01.09.2004, Side 16

manna höfn. Sem bisk up reyndi hann eft ir megni að koma námi í
skól an um í Skál holti á æðra stig og því er ekki ólík legt að hon um
hafi ver ið um hug að um að bestu náms menn irn ir að minnsta kosti
kynnt ust grísku, þeg ar rétt ur tími væri kom inn. Laust fyr ir miðja
öld ina bætt ist góð ur liðs mað ur í hóp grísku lærðra manna hér á Ís -
landi. Það var Páll Björns son (1621–1706) í Sel ár dal og fór mik ið
orð af grísku kunn áttu hans, og svo góð ur kenn ari þótti hann að
mörg um efni leg um stúd ent um var kom ið til náms hjá hon um.
Vit að er að frændi Páls, Arn grím ur Vídalín (um 1667–1704), stun-
d aði nám hjá hon um áður en hann og bróð ir hans Jón Vídalín
(1666–1720) héldu utan til há skóla náms í Kaup manna höfn haust -
ið 1687. Báð ir urðu þeir bræð urn ir þekkt ir að grísku lær dómi sem
þeir með al ann ars sýndu við út gáfu dispúta tíu einn ar sem Arn -
grím ur varði 23. maí 1688 við há skól ann í Kaup manna höfn.23
Dispúta tía þessi er mál fræði legs eðl is og fjall ar bæði um grísku og
hebr esku. Vitn ar höf und ur oft í grísku. Þetta var fyrsta há skóla rit -
gerð Arn gríms sem prent uð var og hafði hann þá að eins stund að
nám í tvö miss eri í Kaup manna höfn. Dispúta tíu þess ari fylgdi átta
ljóð lína heilla óska kvæði á grísku, sem Jón bróð ir hans hafði ort,
og er því ljóst að báð ir byggðu þeir á góð um grísku grunni þeg ar
þeir komu frá Ís landi. Á þess um árum virð ast hafa ver ið mikl ir
efn is menn ís lensk ir við nám í Kaup manna höfn, og gátu að minnsta
kost ir tveir til við bót ar sér orð fyr ir grísku lær dóm, þeir Eyjólf ur
Jóns son (1670–1745), síð ar prest ur á Völl um, og Torfi Páls son
(um 1673–1712), síð ar skips prest ur, sem með al ann ars orti erfiljóð
á grísku um skóla bróð ur sinn lát inn Vig fús Jóns son Thor laci us
(1676–94) sem prent að var í Kaup mann höfn árið 1695.24 Ljóst er
því að laust fyr ir alda mót in 1700 voru til ís lensk ir stúd ent ar sem
höfðu náð það góð um tök um á grísku máli að þeir gátu lát ið að sér
kveða í hópi grísku lærðra mennta manna í Kaup manna höfn og að
þeir voru þess megn ug ir að til einka sér til fulls hinn forna gríska
menn ing ar arf.
sigurður pétursson300 skírnir
23 Diss erta tio Hebr æo-Græco-Philolog ica 1688.
24 Sig urð ur Pét urs son 1998d.