Skírnir - 01.09.2004, Page 121

JÓN SVEINBJÖRNSSON
Guðfræði og þýðing
Nýja testamentisins á íslensku
Hvað er guð fræði?
Þýski pró fess or inn Jo hann Phil ipp Gabler skil greindi fyrst ur
manna fræði grein ina guð fræði Nýja testa ment is ins í að far ar fyr ir -
lestri sín um við há skól ann í Alt dorf í Bæj ara landi árið 1787 og má
segja að hann hafi þar mót að rann sókn ir í nýjatesta ment is fræð um
allt til þessa dags.1 Hann taldi nauð syn legt að krist in trú fræði byg-
gð ist á heild stæðri túlk un á Bibl í unni í stað þess að trú fræð ing ar
gætu val ið af handa hófi ákveðna kafla í Bibl í unni til að styðja fram -
setn ingu sína. Gabler set ur fram þrjár skil grein ing ar: Í fyrsta lagi
ger ir hann grein ar mun á átrún aði (religio) og guð fræði (theolog ia).
Átrún að ur er venju leg ur, ein fald ur hátt ur til að setja fram hug -
mynd ir manna um guð leg efni en guð fræð in er heim speki leg um -
fjöll un og kerf is bund in fram setn ing á efni viðn um. Í Bibl í unni er
að eins að finna átrún að, það sem höf und ar rit anna sögðu um guð -
leg efni. Í öðru lagi ger ir hann grein ar mun á bibl íu guð fræði og
trú fræði: Bibl íuguð fræð in er sögu leg rann sókn á átrún að in um
sem er að finna í Bibl í unni en trú fræð in er heim speki leg út færsla
eða heim færsla þar sem guð leg efni eru út færð í lífi kirkj unn ar. Í
þriðja lagi ger ir hann grein ar mun á bibl íuguð fræði í víð um skil-
n ingi, sem hann nefn ir sanna guð fræði, og hreinni guð fræði eða
guð fræði í þröng um skiln ingi þar sem fjall að er um hina óbreyt -
an legu eða sí gildu þætti í Bibl í unni. Hlut verk hinn ar sönnu guð -
Skírn ir, 178. ár (haust 2004)
1 H. Boers, What is New Testa ment Theology (Phila delphia: For tress, 1979), bls.
23–38; J. Sand ys-Wunsch og L. Eldred ge, „J.P. Gabler and the Dist inct ion
Between Biblical and Dog mat ic Theology: Translation, Comment ary, and dis-
cussion of His Orig ina lity“ SJT 33 (1980), bls. 133–158.