Tímarit Máls og menningar - 01.11.2014, Blaðsíða 81

„ Æ s i l e g a s t a o f u r h e t j a a l l r a t í m a“
TMM 2014 · 4 81
brugðið hlutverki hennar sem mannkynsfrelsara. Í „Thor the Mighty and
the Stone Men from Saturn!“ gengur dr. Blake við staf og áður en hann
finnur lurkinn í hellinum leiðir eintal hans í ljós að hann er hvorki hug-
rakkur né úrræðagóður: „Hellirinn er svo dimmur – svo drungalegur – og
loftlaus! Það er eins og hér hafi engin maður stigið inn fæti um aldaraðir!!
(ANDVARP) Ég get allt eins beðið eftir því að steinmennirnir finni mig – ég
er innikróaður.“5 Það er aðeins fyrir tilstilli hamarsins að hann breytist úr
borgaralegri heybrók í karlmannlega hetju. Þetta atriði má bera saman við
Þrymskviðu þar sem missir hamarsins veldur því að Þór neyðist til að taka á
sig kvengervi. Jötuninn Þrymur segist fús til að skila goðunum hamrinum
ef hann fái að giftast ástargyðjunni Freyju. Þegar hún er treg til þess búa
goðin Þór í brúðarskart og senda hann í Jötunheima í hennar stað. Kvæðinu
lýkur á því að Mjölnir er lagður í kjöltu brúðarinnar sem endurheimtir þá
aftur karlmennsku sína: „Hló Hlórriða / hugur í brjósti, / er harðhugaður /
hamar um þekkti: / Þrym drap hann fyrstan, / þursa drottin, / og ætt jötuns
/ alla lamdi.“6
Þessi samanburður þarf ekki að merkja að Stan Lee, Larry Lieber og Jack
Kirby hafi legið yfir þýðingum á eddukvæðum og Snorra-Eddu, áður en
þeir hófust handa við að skapa myndasögu sína. Ef leita á uppi verk sem
þeir þremenningar höfðu til hliðsjónar er nærtækara að kanna aðrar eldri
myndasögur þar sem norræni þrumuguðinn var í veigamiklu hlutverki.
Kirby kom að vinnslu að minnsta kosti þriggja slíkra sagna á fimmta og
sjötta áratugnum og er eðlilegt að líta á þær sem hluta af sköpunarferlinu
sem bar ávöxt í samstarfi hans við þá bræður.7