Tímarit Máls og menningar - 01.09.2018, Blaðsíða 87

„ M a n n k y n s s a g a n s e m s ö g u l e g s k á l d s a g a“
TMM 2018 · 3 87
6 Sjá Hayden White, „Introduction: Historical Fiction, Fictional History, Historical Reality“,
Rethinking History 2/3 2005, bls. 147–157, hér bls. 147. – Frekar um sögulegan skáldskap og
sagnfræði, sjá t.d. Helgi Ingólfsson, „Sagnfræðin sem skáldskapur“, Sagnir 1/1995, bls. 39–41,
og Svavar Hrafn Svavarsson, „Skáldleg sagnfræði“, Saga 1/1996, bls. 255–271.
7 Margaret Atwood, „In search of Alias Grace: On writing Canadian historical fiction.“  The
American Historical Review, 5/1998, bls. 1503–1516, hér bls. 1510. Á ensku segir: „[…] before
the time, at which the novel-writer came to consciousness.“
8 Sbr. Marie-Laure Ryan, „Postmodernism and the Doctrine of Panfictionality“, Narrative
2/1997, bls. 165–187, hér bls. 166.
9 Sbr. Jerome De Groot, The Historical Novel, London og New York: Routledge, 2010, bls. 2 og
Ladislav Nagy, „Historical Fiction as a Mixture of History and Romance: Towards the Genre
Definition of the Historical Novel“, Prague Journal of English Studies, 1/2014, bls. 7–17, hér bls. 7.
10 Á ensku hafa menn t.d. talað um exoticism, estrangeness og defamiliarization sögulegs skáld-
skapar, sbr. Elodie Rousselot, „Introduction: Exoticising the Past in Neo-Historical Fiction“,
Exoticising the Past in Neo-Historical Fiction, ritstj. Elodie Rousselot, Hampshire og New
York: Palgrave MacMillan, 2014, bls.6; Jerome De Groot, The Historical Novel, London og New
York: Routledge, 2010, bls. 4–5, og Amy J. Elias, Sublime Desire: History and Post-1960s fiction,
Baltimore og London: JHU Press, 2001, bls. 141. Ég þakka Xinyu Zhang fyrir að benda mér á
þessa bók.
11 Um aðferðir og nýja strauma í sagnfræði hefur margt verið skrifað á íslensku en hér skal aðeins
nefnt, Sigurður Gylfi Magnússon, „Aðferð í uppnámi: Tuttugasta öldin vegin“, Saga 1/2003, bls.
29–45; Gunnar Karlsson, „Ég iðrast einskis: Um siðferði í sagnfræði og einokun einsögunnar,
Saga 2/2003, bls. 127–151; Erla Hulda Halldórsdóttir, „Litið yfir eða framhjá?: Yfirlitsrit og
kynjasaga“, Saga 1/2004, bls. 133–138; Halldór Bjarnason. „Yfirlitsritin: Milli endurgerðar og
afbyggingar“, Saga 1/2004, bls. 147–157 og Guðmundur Jónsson, „Sagan og sannleikurinn:
Getur sagnfræðileg þekking verið hlutlæg?“, Ritið 1/2008, bls. 107–158.
12 Um einsögurannsóknir, sjá t.d. Sigurður Gylfi Magnússon, „Menntun, ást og sorg: einsögu-
rannsókn á íslensku sveitasamfélagi 19. og 20. aldar“, Studia historica, 13, Reykjavík: Sagn-
fræðistofnun og Háskólaútgáfan, 1997.
13 Sjá David C. Engerman, „Introduction: Histories of the Future and the Futures of History“, The
American Historical Review, 5/2012, bls. 1402–1410, hér bls. 1402.
14 Munslow ræðir hina ,eiginlegu‘ sögu t.d. víða í riti sínu Deconstructing History, London og
New York: Routledge, 1997, en í nýlegu viðtali rekur hann uppgjör sitt við hana aftur á níunda
áratug síðustu aldar, sjá „Interview: Alun Munslow in conversation with Keith Jenkins“,
Rethink ing History, 4/2011, bls. 567–586, hér bls. 571. Um tilrauna- og tjáningarsagnfræði talar
hann á sama stað, bls. 580.
15 Sjá t.d. Thomas Huchon, Unfair game: How Trump won [frönsk heimildamynd frá 2017],
https://www.idfa.nl/en/film/8d446397-41c2-4cc2-b544-e067e6dcd0d9/unfair-game-how-
trump-won/docs-for-sale. Sótt 26. mars 2018.
16 Ann Heilmann og Mark Llewellyn, Neo-Victorianism – The Victorians in the Twenty-First
Century, 1999–2009, London: Palgrave/MacMillan 2010, bls. 4. Sbr. einnig Elodie Rousselot,
„Introduction: Exoticizing the Past in Contemporary Neo-historical Fiction“, bls. 2.
17 Sama stað.
18 Jón Thoroddsen, „Lesið í Terra nostra eftir Carlos Fuentes“, Ritið 1/2009, bls. 29–40; hér bls. 39.
19 Fredric Jameson, Postmodernism, or the Cultural Logic of Late Capitalism, Durham: Duke
University Press, 1992, bls. 369; sbr. einnig hér og í næstu tveimur tilvísunum, Elodie Rousselot,
„Introduction: Exoticizing the Past in Contemporary Neo-historical Fiction“, bls. 9.
20 Marita Sturken, Tourists of History: Memory, Kitsch, and Consumerism from Oklahoma City
to Ground Zero, 2007, bls. 13.
21 Elizabeth Wesseling, „Unmanning Exoticism: The Breakdown“, Neo-Victorian Tropes of
Trauma: The Politics of Bearing After-witness to Nineteenth-Century Suffering, 2010, bls. 324.
22 Sjá Claire Schwartz, „Interview with Rita Dove“, Virginia Quarterly Review, 1/2016, bls.
164–171, hér, bls. 165.
23 Nefnt skal að um Íslendingasögur hafa menn talað sem hugsanlegar „sögulegar skáldsögur“
alveg síðan á 19. öld, sjá t.d. Sigurður Vigfússon, „Rannsókn í Rangárþingi og vestan til í
TMM_3_2018.indd 87 23.8.2018 14:19