Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.2018, Qupperneq 132

Tímarit Máls og menningar - 01.09.2018, Qupperneq 132
U m s a g n i r u m b æ k u r 132 TMM 2018 · 3 Styrmir vitnar síðan í sín eigin orð frá 2009: „(…) nú var augljóslega ekkert eftir af hugmyndum lýðræðislega kjör- innar ríkisstjórnar um dreifða eignarað- ild að bankakerfinu.“ Og dregur loks ályktun af þessu (bls. 73): Þegar hér var komið sögu stóðu uppreisn- armenn frjálshyggjunnar frá sumrinu ’78 frammi fyrir hörðum og ísköldum veru- leika. Hvað var orðið um hugsjónir þeirra og raunar okkar eldri sjálfstæðismanna, sem vildum gjarnan halda í hið gamla heiti að vera sjálfstæðismenn en ekki taka upp hið nýja heiti frjálshyggjumenn (enda voru sumir okkar kallaðir „miðju- moðsmenn“ til aðgreiningar) um einka- framtak og frjálsa samkeppni? Þarna var að verða til „klíkukapítalisminn“ (…) Hvað var orðið um hugsjónir frjáls- hyggjumanna? Spurningin hvílir á þeirri forsendu að hugsjónir þeirra og eldri kynslóðar sjálfstæðismanna hafi verið nokkurn veginn þær sömu, kannski með einhverjum stigsmun, en þegar hér er komið sögu fer að verða bagalegt að þetta skuli ekki hafa verið skýrt ítarlegar. Nú liggur leiðin beint til þess sem Styrmir kallar „klíkukapítal- isma“, sem er þýðing á „crony capital- ism“, en orðið er hér að vísu ranglega notað eins og síðar verður bent á. Það koma semsé fram risastórar fjármála- og viðskiptablakkir sem fara sínu fram í einu og öllu án þess að nokkur geti stemmt stigu við því, enda er það varla reynt. Þegar Landsbankinn og Búnaðar- bankinn eru einkavæddir eru allar hug- myndir um „dreifða eignaraðild“ úr sögunni, en það vill Styrmir að vísu ekki skrifa á reikning frjálshyggjunnar, hér voru engin markaðsöfl að læðupok- ast, þetta var pólitísk ákvörðun, segir hann, ákvörðun sem sjálfstæðismenn og framsóknarmenn tóku í sameiningu, en hann fer ekki nánar út í þá sálma, né þann blekkingavef sem um það mál var ofinn. Síðasta tilraunin til að koma ein- hverjum böndum á yfirgang þessara risablakka, segir Styrmir, voru fjöl- miðlalögin, en þau náðu ekki fram að ganga af ástæðum sem sjálfstæðismenn voru saklausir af. Um þessa skoðun er Styrmir ekki einn, sennilega var hún úbreidd meðal sjálfstæðismanna, eftir hrunið. Í bók sinni, sem fjallað verður um hér á eftir, segir Björn Jón Bragason þetta: „Drífa Hjartardóttir, sem á þeim tíma var formaður þingflokks sjálfstæð- ismanna telur að fjölmiðlamálið marki þáttaskil. Frá og með því máli gáfust stjórnmálamenn upp við að hafa hemil á viðskiptalífinu“ (bls. 135). Samkvæmt kenningu frjálshyggju- manna var það heldur ekki hlutverk þeirra að gera það, þeir áttu að halda að sér höndum og leyfa ósýnilegu hendinni að leika sínar sjónhverfingalistir. En hvað um það, eftir þetta lék fjandinn lausum hala, og sá hali var langur. Styrmir rekur nú það ástand sem varð. Alls konar misferli viðgekkst: Vísbendingar, sem erfitt reyndist að sanna – þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir Morgunblaðsins til þess – voru um að ekki væri allt sem sýndist á hlutabréfa- markaðinum. Þær voru á þann veg, að svo virtist sem einstakir hlutabréfasjóðir héldu uppi kaupum og sölum á hluta- bréfum í því skyni að halda uppi og ráða verði hlutabréfa. Þar var kominn vísir að þeirri markaðsmisnotkun, sem Rann- sóknarnefnd Alþingis taldi bankana hafa stundað og sumir forráðamenn þeirra hafa hlotið dóm fyrir“ (bls. 88). Því nú var orðið til „auðugt fólk á Íslandi af stærðargráðu sem alla vega hafði ekki þekkst á Íslandi á þeim tíma og sennilega ekki öldum saman“ (bls. TMM_3_2018.indd 132 23.8.2018 14:19
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.