Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1935, Qupperneq 125

123
félagasambands Suðurlands verið haldin á hverjum vetri námskeið í
prjóni, saumi og vefnaði, sem hafa verið vel sótt og gert mikið gagn.
Allt þetta og svo náttúrlega peningaekla stuðlar að því, að nú er miklu
meira notað af heimaunnum fötmn en var hér fyrir nokkrum árum.
Mataræði sæmilegt, eftir því sem um getur verið að ræða í sveitum.
Náttúrlega oft tilfinnanlegur skortur á nýrneti. Garðyrkja og ræktun
allskonar grænmetis fer mjög' í vöxt til stórbóta fyrir lifnaðarhætti
almennings. Nú er helzt að óttast hér of mikla mjólkursölu frá heim-
ilum, og smjörlíkiskaup fara mjög í vöxt.
Keflavíkur. Ræktun garðávaxta fer í vöxt, og sömuleiðis er fólk
farið að nota meira og fleiri tegundir af þeim, en kaffidrylckja og
smjörlíkisát fer ekki minnkandi.
6. Mjólkurframleiðsla og' mjólkursala.
Læknar láta þessa getið:
Hnfnarfj. Hér hefir verið seld stassaniseruð mjólk frá Reykjavik.
En mjólkurframleiðendur hér hafa fengið undanþágu frá stassani-
seringu á þeirri mjólk, sem þeir framleiða sjálfir, þangað til þeir
koma sér upp sinni eigin stöð. Mjólkin er prófuð mánaðarlega á
efnarannsóknarstofu ríkisins. Ég veit ekki betur en að öll umgengni
mjólkur sé góð. Dýralæknir hefir eftirlit með fjósum og kúm. Engir
næmir sjúkdómar á heimilum þeim, sem mjólk selja, nema 2 heim-
ilum. Þar hafa verið berklar, en sjúklingarnir hafa farið á sjúkra-
hús og ekkert haft með mjólkina að géra.
Skipaskaga. Mjólkursala fer fram í húsi hins nýstofnaða Mjólkur-
félags, og er hún útbúin með nýtízku fyrirkomulagi og þrifnaður þar
góður. Mjólkin er ekki dauðhreinsuð heldur „kaldhreinsuð“. Félagar
eru allir kúaeigendur í Innri- og Ytri-Akraneshrepp, að 7 undanskild-
um. Bændur fá 21 eyrir fyrir mjólkurlíterinn, útborgun mánaðarlega.
Mjólkin er seld út hér um kauptúnið á 30 aura pr. liter. Mjólkurfé-
lagið býr til skyr og smjör og selur í kauptúnið. Umgengni öll í
Mjólkurhúsinu sjálfu er í góðu lagi. Dýralæknir skoðaði allar kýr
sambandsins í fyrra skömmu fyrir áramót og taldi allar kýr heil-
brigðar. Það, sem mest er ábótavant við þenna félagsskap. er það, að
fjósin eru með öllu óbrúkandi — að 4—5 undanteknum — og þrifn-
aður þeirra ekki sem beztur, sumstaðar þó sæmilegur. Heilbrigðis-
nefndin gaf út nákvæman leiðarvísi um allan þrifnað við mjaltir,
og var sá leiðarvísir nákvæmur mjög og að mestu tekinn úr sams-
konar reglum mjólkurbúa í Danmörku. Þessi leiðarvísir var sendur
inn á hvert heimili til þeirra, sem í félaginu eru.
Borgarnes. Mörg fjós hefi ég' séð Ijót og jafnvel ónothæf, en þetta
lagast vonandi smátt og' smátt, því að dýralæknir ferðast nú um svæði
það, sein sendir mjólk til verksmiðjunnar hér í Borgarnesi, og mnn
hann hvetja til umbóta, þar sem þess er þörf, og líta eftir meðferð
mjólkurinnar og heilsufari kúnna. Mikið af mjólk er flutt frá fjölda
heimila til mjólkurverksmiðjunnar hér í Borgarnesi — ef til vill full-
mikið flutt frá sumum heimilunum. Verksmiðjan framleiðir alla þá
niðursoðnu mjólk, sem notuð er i landinu, og' auk þess skyr og smjör.
Eru þetta allt ágætar vörur, eftir því sem ég hefi bezt vit á, og' hag-