Úrval - 01.06.1952, Side 28

26
ÚRVAL
hrein paradís fyrir einstakling-
ana, og er frá líður verður hið
banvæna tilbreytingarleysi alls-
nægtanna, stöðugs og hagstæðs
hita, öryggis og verndar gegn
öllum náttúrlegum óvinum, teg-
undinni að aldurtila.
Vera kann að þetta sé ekki
rétt skýring, en hún kemur heim
við þá staðreynd að það sem
virðist einstaklingnum hagstætt
í bráð, reynist kynþættinum ó-
hagstætt í lengd.
Svipuðu hafa menn veitt eftir-
tekt þegar líffræðingar rækta
bananaflugur í rannsóknarstof-
um. I þessum flugnahópum, sem
eru ræktaðir við hin beztu skil-
yrði, fjölgar er frá líður veikl-
uðum flugum, höltum, lömuðum,
blindum og alla vega vansköp-
uðum. Við náttúrleg skilyrði
verða slíkar flugur ekki lang-
lífar og ná í fæstum tilfellum
að geta afkvæmi, en í rannsókn-
arstofunni halda mennirnir í
þeim lífi til þess að þeir geti
betur rannsakað hvernig ýmis-
konar vanskapnaður gengur að
erfðum.
Sumar tegundir eru sífellt að
verða háðari mönnunum. Skýrt
var frá því nýlega í blöðum að
í nánd við St. Augustine í Flór-
ída féllu máfarnir unnvörpum
úr hor mitt í allsnægtunum.
Gnægð var af fiski, en máfarn-
ir kunnu ekki að bera sig eftir
björginni. I margar kynslóðir
höfðu máfarnir lifað á úrgangi
sem til féll við rækjuveiðar á
þessum slóðum. Nú voru rækju-
miðin gengin til þurrðar og flot-
inn hafði fiutt sig burtu. Máf-
arnir höfðu í langan tíma ekki
þurft að hafa neitt fyrir lífinu,
og svo þegar þeir þurftu að fara
að afla sér matar á eigin spýtur
horféilu þeir unnvörpum.
Athuganir hafa einnig verið
gerðar á bakteríum, ræktuðum
í tilraunaglösum, en bakteríurn-
ar ganga vírusunum næst að
smæð. Hér sannaðist einnig, að
óbreytt, í þessu tilfelli þó frek-
ar óhagstætt, umhverfi, reynd-
ist stofninum að lokum banvænt.
Athyglisverðari var þó sú stað-
reynd, að ef bakteríurnar voru
látnar lifa við frekar óhagstætt
umhverfi (háan hita) með
hvíldum, tryggði það ekki að-
eins framhaldandi líf stofns-
ins, heldur jókst einnig hitaþol
stofnsins, ef þessu var haldið
áfram lengi. Við talningu eftir
hvert hitatímabil kom í ljós að
bakteríurnar höfðu látið lífið
unnvörpum, en á fyrstu tveim
dögum hvíldartímans varð f jölg-
unin svo mikil, að talan komst
upp í sama og hún var fyrir
hitatímabilið. Þetta aukna hita-
þol bakteríustofnsins er talið
eiga rót sína að rekja til þess
að þær bakteríur sem þola bezt
hita lifa og tímgast en hinar
deyja. Þessi saga endurtekur sig
við hvert hitatímabil og þannig
vex hitaþol stofnsins smám sam-
an.
Þessar athuganir minna mann
á þá skoðun sagnfræðingsins
Arnolds Toynbee, að menning