Úrval - 01.06.1952, Síða 63

1 STUTTU MÁLI
61
því hvolfa yfir jurtina svört-
um öskjum um fimmleytið á
hverju kvöldi og taka þær ekki
af fyrr en klukkan tíu morgun-
inn eftir: þannig nutu jurtirnar
dagsbirtunnar jafnlengi og á
haustdegi. Og þeir upgötvuðu
ennfremur, að þeir gátu tafið
fyrir blómguninni á haustin með
því að láta loga rafmagnsljós í
vermihúsinu til klukkan ellefu
á hverju kvöldi, þ. e. með því að
lengja daginn. Dauft ljós var
nægilegt til að lengja daginn —
ljós, sem enginn mundi láta sér
nægja til lestrar; augljóst er
því, að það er ekki ljósstyrkleik-
inn sem hefur áhrif á blómgun-
ina, heldur hve lengi birtan er
á hverjum degi. Lengd sólar-
gangsins ræður með öðrum orð-
um miklu um það, hvar hinar
ýmsu jurtategundir þrífast á
jörðinni. Enda munu margir eng-
lendingar, sem búa á Ceylon eða
Malakkaskaganum, hafa sann-
reynt sér til vonbrigða, að jurt-
ir sem báru fögur blóm heima
á Englandi, þar sem sumardag-
amir eru langir, fást ekki til
að bera blóm í hitabeltinu, þar
sem dagurinn er því sem næst
tólf stundir allan ársins hring.
Því meira sem grasafræðing-
ar hafa athuga þessi undarlegu
áhrif sólargangsins á blómgun-
ina, því flóknari hafa þau orðið
og girnilegri til fróðleiks. Haust-
blóm eins og chrysanthemum
blómgast þegar dagurinn er
skammur. En það má sem sagt
fá það til að blómstra á miðju
sumri, ef dagurinn er styttur
með því að hvolfa yfir það
svartri öskju snemma kvölds á
hverjum degi. En hvað er það
þá sem fær bólmknappana til
að myndast og opna sig ? Er það
hinn stutti dagur? Eða lengd
næturinnar ? Hvað skeður, ef við
rjúfum hinn stutta dag með því
að hvolfa öskjunni yfir jurtina
í eina klukkustund um miðjan
daginn? Það breytir engu. Jurt-
in blómstrar jafnt fyrir því. En
ef við rjúfum hina löngu nótt
með svolitlum ljósskammti: lát-
um loga rafmagnsljós í eina
klukkustund um miðnætti? Á-
hrifin munu koma okkur á ó-
vart: jurtin blómstrar alls ekki
ef náttmyrkrið er rofið þannig.
Til þess að áhrifin verði sem
mest, þarf að rjúfa myrkrið um
miðja nótt. Ef það er rofið
skömmu eftir dagsetur eða
skömmu fyrir dögun, þá hefur
það engin áhrif á blómgunina.
—-Dr. Eric Ashby í „The Listener".
Nýtt skordýraeitur.
Svo virðist sem sá draumur
jarðyrkjumannsins, að nytja-
jurtir hans drepi sjálfar þau
skordýr, sem annars valda miklu
tjóni á þeim, sé að rætast.
Það eru ný fosfórsambönd,
sem framleidd hafa verið í
Þýzkalandi, sem munu gera
þennan draum að veruleika.
Þessi nýju fósfórsambönd eru
ekki látin utan á jurtirnar eins
og önnur skordýraeitur, heldur
eru jurtirnar látnar drekka þau