Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.12.2010, Blaðsíða 49

FEMINISK GAGNRYNIIAUÐNINNI
fullmótuð, heldur einungis að þau komi að gagni í því að koma
auga á einstök afrek konunnar-sem-höfundar og í því að af-
tákna fyllilega konuna-sem-tákn.
Kolodny taldi ekki ástæðu til að örvænta yfir fæð markmiða, heldur væru
þau jákvæð orsök hinnar „gáskafullu fjölhyggju" femínískra fræða, fjöl-
hyggju sem hún lítur á sem „einu gagnrýnu afstöðuna sem henti núver-
andi stöðu kvennahreyfingarinnar í heild“.10 Sá femíníski gagnrýnandi
sem hún gerir sér í hugarlund dansar af lipurð yfir jarðsprengjusvæði
kenninganna.
Þó að Kolodny sé fyllilega meðvituð um pólitískar hliðar femínisma
og röksemdafærsla hennar sé snjöll, nær hún ekki að sannfæra mig um
að femínísk gagnrýni eigi að gefa upp alla von um að geta „skapað sér
hugmyndalegt grunnlíkan“. Ef við lítum svo á að eina verkefni okkar
sem gagnrýnenda sé túlkun og endurtúlkun, verðum við að gera okkur
fjölhyggjuna að góðu. Viljum við hins vegar spyrja spurninga um sjálft
ritferlið og samhengi þess og ef okkur er virkilega í mun að skilgreina
starf okkar fyrir leikmönnum, má ekki útiloka möguleikann á fræðilegri
sátt á þessu byrjunarstigi.
Oll femínísk gagnrýni er að einhverju leyti endurskoðunarkenning.
Hún dregur gildi viðtekinna hugmyndakerfa í efa og raunar hefur nær
öll gagnrýnin kenning í Bandaríkjunum haft endurskoðun að markmiði,
ef út í það er farið. Sandra Gilbert hefur komið með áhugaverðustu og
mest alhliða rökin fyrir þessu „skylduboði endurskoðunar“. Femínísk
gagnrýni, fullyrðir hún, í sinni metnaðarfyllstu mynd, „reynir að aftákna
og afhelga þær dulbúnu spurningar og svör sem hingað til hafa skyggt á
tengslin á milli texta og kynferðis, bókmenntagreinar og kyns, kynferð-
issjálfsmyndar og menningarlegs valds“.n En eins og hún er stunduð,
10 Annette Kolodny, „Dancing through the Minefield: Some Observations on the
Theory, Practice, and Politics of a Feminist Literary Criticism,“ í þessari bók [The
Nezv Feminist Criticism\. Fræðilegar röksemdir Kolodny fyrir femínískri túlkunar-
fræði eru raktar i ritgerðum hennar, meðal annars í „Some Notes on Defining a
Feminist Literary Criticism“, CriticalInquiry 2 (haust 1975), bls. 75-92; „A Map for
Rereading; or, Gender and the Interpretation of Literary Texts“, í þessari bók [The
New Feminist Criticism], bls. 46-62; og „The Theory of Feininist Criticism" (fyrir-
lestur fluttur á ráðstefnu National Center for the Humanities um femíníska
gagnrýni, Research Triangle Park, N.C., mars 1981).
11 Sandra M. Gilbert, „What Do Feminist Critics Want? A Postcard from the Volca-
no“, í þessari bók [The New Feminist Criticism], bls. 36.
47