Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.12.2010, Blaðsíða 232
HOMIK. BHABHA
þögn fólksins sem flyst á brott, að því „munnlega tómarúmi“ sem opin-
berast þegar Tyrkinn hverfur frá myndhverfmgu þjóðmenningar sem er
heimlich. Að snúa aftur að lokum er tyrkneska innflytjandanum eins og
goðsögn, er okkur sagt. „Þetta er efniviður bænanna og þrárinnar ...
ímyndað og gerist því aldrei. Það verður engin endurkoma að lokum.“60
I endurtekinni bendingu eftir bendingu, draumnum sem annan
dreymir, goðsagnakenndri endurkomu, er það ekki bara mynd endur-
tekningarinnar sem er unheimlich, heldur þrá Tyrkjans til að lifa af, nefna,
festa niður - sem bendingin sjálf nefnir ekki. Bendingin sker stöðugt á
víxl og safnast upp, án þess að byggja upp þekkingu á verkefni eða starfi.
Án tungumálsins sem brúar bilið milli þekkingar og athafnar, án áþreif-
anleika félagslegs ferlis, lifír Tyrkinn lífí tvífarans, sem vélmenni. Hér er
ekki um að ræða átök milli herra og þræls heldur einungis eftirlíkingu á
lífí og starfi með vélrænni eftiröpun bendinga. Ogegnsæi tungumálsins
getur ekki þýtt eða brotist í gegnum þögn hans og „líkaminn verður ann-
ars hugar í bendingunni“. Bendingin endurtekur og líkaminn snýr nú
aftur, ekki hjúpaður þögn heldur kynlega óþýddur þar sem hann er sagð-
ur úr sæti kynþáttafordóma. Að segja orðið „stelpa“ er að vera graður
hundur, að biðja um kaffí er að mæta kynþáttamismunun.
Imynd líkamans snýr aftur þar sem einungis menjar hans ættu að vera
sem tákn eða bókstafur. Týrkinn sem hundur er hvorki hægt að skýra ein-
faldlega sem fælni eða ofsjónir, þetta er flóknari hlið á ímyndunarafli
þjóðfélagsins. Tvíbendni þessarar líkingar er ekki hægt að túlka einfald-
lega sem frávarp kynþáttafordóma/kynjamisréttis þar sem sekt hvíta
mannsins er varpað á svarta manninn, og ótti hans er falinn í líkama hvítu
konunnar sem er tjaldið sem í senn hylur og sýnir fantasíu rasistans. Slík
túlkun hunsar einmitt öxul samsömunarinnar - þrá manns (hvíts) eftir
manni (svörtum) - sem samþykkir þetta orðalag og skapar tortryggna
„ranghugmynd um tilvísunina“, maður-hundur mætir tungumáli rasist-
ans með eigin annarleika, eigin framandleika.
Hinn þögli Annar sem notar bendingar og mál sem bregst, verður það
sem Freud kallar „tilviljunarkenndur hluti af hjörðinni“,61 hinn Okunn-
ugi, en mállaus nærvera hans vekur upp fornan ótta og árásargirni því
hann torveldar leitina að narsissísku ástar-viðfangi sem gerandinn getur
60 Sami, bls. 216.
61 S. Freud, „Group psychology and the analysis of the ego“, Standard Edition, XVIII,
London: Hogarth Press, 1961, bls. 119.
23°