Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.12.2010, Blaðsíða 200

HOMIK. BHABHA
sem söguleg óvissa ... hafa sömu yfirborðseinkenni og textaviðfangið sjálft“
(skáletrun mín).4 Fredric Jameson vitnar til einhvers áþekks í hugmynd
sinni um „meðvitund um aðstæður“ eða táknsögu þjóðarinnar, „þegar
sagt er frá einstaklingsbundinni sögu og einstaklingsbundinni reynslu,
getur það ekki falið í sér annað en að öll hin langa saga samfélagsheild-
arinnar sé sögð um leið.“5 Og Julia Kristeva er kannski of fljót á sér þeg-
ar hún talar um ánægju útlegðarinnar - „Hvernig er hægt að forðast það
að sökkva í fen heilbrigðrar skynsemi, nema einmitt með því að verða
ókunnugur sínu eigin landi, tungumáli, kynferði og sjálfsmynd?“6 - án
þess að gera sér grein fyrir því hversu löngum skugga þjóðin kastar yfír
útlegðina - og þetta skýrir ef til vill að hluta þegar hún seinna samsamar
sig við ímyndir annarra þjóða, hverja á fætur annarri: „Kína“, „Ameríka“.
Erfð þjóðarinnar er myndhverfing hennar: Amor Patria; Fatherland; Pig
Earth; Mothertongue; Matigari; Middlemarch; Miðnæturböm/MidnighPs
Children; Hundrað ára einsemd/One Hundred Years of Solitude; Stríð ogfrið-
ur/War and Peace; I Promessi Sposi; Kanthapura; Moby-Dick; Töfrafjall-
ið/The Magic Mountain; Things Fall Apart.
Það hljóta að vera til hópar fólks sem túlka slíkt myndmál - þýðendur
texta og orðræðna sem tvístrast milli menninga - sem getur gert það sem
Said kallar að túlka á óhelgaðan hátt.
Ef við tökum til greina þetta lárétta, óhelgaða rými þar sem ið-
andi sjónarspil nútímaþjóðarinnar blasir við ... þýðir það að
engin ein útskýring sem vísar manni beint aftur til ákveðins
uppruna, er fullnægjandi. Og á sama hátt og ættartölur gefa
okkur ekki nein einföld svör, þá eru ekki heldur til neinir ein-
faldir, afmarkaðir hópar eða einföld félagsleg ferli.7
Ef við erum vakandi fyrir eðli myndhverfmgarinnar sem einkennir fólkið í
ímynduðum samfélögum í kenningu okkar um brottflutta - hvort sem
það er farandfólk eða stórborgarbúar - þá komumst við að því að nútíma
4 E. Said, The World, The Text and The Critic, Cambridge, Mass.: Harvard University
Press, 1983, bls. 39.
5 E Jameson, „Third World literature in the era of multinational capitalism", Social
Text (Fall 1986), bls. 69 og víðar.
6 J. Kristeva, „A new type of intellectual: the dissident“, í T. Moi (ritstj.) The Kristeva
Reader, Oxford: Blackwell, 1986, bls. 298.
7 E. Said, „Opponents, audiences, constituencies and community“ í H. Foster (ritstj.)
Postmodem Culture, London: Pluto, 1983, bls. 145.