Úrval - 01.03.1963, Blaðsíða 38

ÚR VAL
54
sem sé raunverulega áreiðanleg-
ur.
Eyru uglunnar eru mörgum líf-
tæknifræðingum mikið umhugs-
unarefni, því a8 ugian hefur ó-
trúlega næma heyrn og getur
greint náikivæma átt, sem hið
minnsta liljóð berst frá. Hún get-
ur heyrt mús tyggja og steypt
sér ofan á hana, jafnvel þótt mús-
in liggi undir laufblaðahrúg'u og
sjáist alls ekki. Rannsókn á heyrn
uglunnar kann sannarlega að
bera einhvern árangur fyrir þá,
sem vinna við tilraunir til þess
að smiða geysilega næm véleyru.
Ekki er nefinu heldur gleymt.
Mörg karldýr rata til maka sinna
með ’þvi að renna á lyktina, sem
kvendýrin gefa frá sér. Og laxar
geta ekki ratað aftur til hrygn-
ingastöðva sinna, ef troðið er
baðmullarhnoðrum i „nasir“
þeirra. Armour Research Founda-
tion hefur smíðað gervinef til
rannsókna á vélrænni lyktar-
greiningu. Og álitið er, a® gervi-
nef þetta geti greint lykt af lítilli
efnisögn í gufu, þótt efnisagnir
þessar séu ein á móti milljón
miðað við önnur efni gufunnar.
Rannsóknarstofnun þessi álítur,
að nota megi gervinef þetta til
þess að uppgötva matarskemmd-
ir strax um leið og þær hefjast
og vara iðnverkamenn við eitur-
gufum í andrúmsloftinu. Einnig
ætti það að geta hjálpað læknum
við sjúkdómsgreiningu, því að
margir sjúkdómar hafa þau áhrif,
að húðin eða viss efni líkamans
gefa frá sér sérkennilega lykt.
Leyndardómar heilans.
Erfiðasta viðfangsefni líftækni-
fræðinganna er auðvitað tæki
það, sem þjónar öllu dýraríkinu,
frá hinu lægsta til hins æðsta
dýrs, — sjálfur heilinn, þvi að
það er heilinn, sem gerir öll dýr
að ótrúlega fullkomnum reikni-
vélum. Þegar skordýr það, sem
nefnist „praying mantis“ (hinn
biðjandi mantisj, sér t. d. flugu,
reiknar út flughraða hennar,
stöðu og stefnu, ræðst að henni
og hremmir hana, gerist allt þetta
á 1/20 úr sekúndu, og í þessari
athöfn sinni tekur skordýr þetta
fram hverju því leitarlcerfi, sem
maðurinn hefur enn fundið upp.
Fyrr eða síðar mun líftækn-
inni kannske takast að ráða bót
á þessu með því að gera mögu-
lega smiði reiknivélar eða véi-
. heila, sém líkir eftir starfi hins
raunverulega heila. En þó virð-
ast litlar líkur á þvi, að takast
megi að ráða leyndardóma hins
mannlega heila, að minnsta kosti
á þessari öld, fyrst heili bréf-
dúfunnar, sem er á stærð við ör-
litla kúlu, heldur áfram að vera
vísindunum óleysanleg ráðgáta.
Jafnvel þótt líftæknifræðingun-
um muni ekki takast að ná þessu