Úrval - 01.03.1963, Side 77

MARIE ANTOINETTE
Svo kora hún akandi í vagni,
skreyttum gylltum blómmyndum,
umkringd hirðmönnura, við und-
irleik trompeta og trumba. Hún
stökk léttilega niður úr vagninum
og beygði sig í duftið frammi fyr-
ir fótum konungsins, fjórtán ára
stúlka, börundsbjört og fagurlega
limuð, með blá augu og ljóst hár.
Og þessi töfrandi, unga stúlka
og klunnalegi sláninn krupu hlið
við hlið í kapellu hinnar stóru
hallar til þess að láta vígja sig'.
Og öll hirðin hópaðist umhverf-
is þau til þess að dást að athöfn-
inni og brúðhjónunum. Siðan
tóku við íburðarmikil hátíða-
höld, dansleikir, leiksýningar og
flugeldasýningar í marga daga og
margar nætur. Loks komust
hjónaefnin í rúmið, en þá stein-
sofnaði eiginmaðurinn ungi bara
samstundis og hraut hástöfum.
Og hann neytti ekki réttar síns
sem eiginmaður fyrr en að sjö
árum liðnum.
En þrátt fyrir það reyndi
Marie Antoinette að gera hið
bezta úr öllu og láta sér lynda
við hinn klunnalega og lata Lúð-
vík. Henni tókst til dæmis að fá
hann til að hætta við að háma í
sig kökur af dýrslegri græðgi í
tíma og ótíma og draga úr hinni
sjúklegu löngun til veiða. Þau
fóru saman í opinbera heimsókn
til Parísar. Um heimsókn þá
skrifaði unga stúlkan móður
93
sinni, keisaraynju Austurríkis, á
þessa leið: „Þrátt fyrir skattana,
sem þjaka vesalings fátækling-
ana, urðu þeir alveg frá sér
numdir af gleði yfir að sjá okk-
ur. En hve við erum sæl að hafa
unnið vináttu þjóðarinnar svona
fyrirhafnarlaust! Og samt er
ekkert eins dýrmætt! Ég gerði
mér góða grein fyrir því og skal
aldrei gleyma því!“ En orðið
aldrei er svo óraunverulegt, þeg-
ar sá, sem mælir það, er ungur,
lífsglaður og dekurbarn. Marie
Antoinette var þrjózk, hégómleg
og léttlynd, svo að nálgaðist létt-
úð. En hún átti einnig til hjarta-
hlýju, og hún ætlaði sér að verða
góð eiginkona og síðan góð móð-
ir. En þar átti hún við erfiða
hindrun að etja. Ríkisarfinn var
haldinn minni háttar liffræði-
legum galla, sem auðvelt hefði
verið að kippa í lag með skurð1-
hnífnum, en hann óttaðist að-
gerðina.
Marie Antoinette gaf sig
skemmtunum á vald, jafnvel svo
óviturlegum skemmtunum sem
daðri við sænskan liðsforingja,
ungan og myndarlegan, Axel Fer-
sen að nafni. En hún var eigin-
manni sínum aldrei raunverulega
ótrú. Siðgæði hennar var í sam-
rærni við stöðuna, sem hún skip-
aði.
Um vorið árið 1774 veiktist
konungurinn gamli skyndilega af