Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1923, Blaðsíða 14
14
Porvalclur Thoroddsen
hefði fyrir almenna jarðfræði og landafræði, og hve fáfróð-
ir útlendingar sjeu um landið, og landsmenn hafi lítið
skeytt um að gjöra land vort og bókmentir kunnar í
öðrum löndum. Hann getur þess, hvað Svíar, Norðmenn
og Danir geri til að rannsaka lönd sín, og að Danir
rannsaki Grænland, en um það leyti, sem þeir hófu rann-
sóknir þar, hafi ísland fengið fjárforráð sín, og fyrir því
ætlist þeir til, að íslendingar sjálfir rannsaki land sitt.
Hann getur þess að Jónas Hallgrímsson og Jón
Sigurðsson hafi verið hvatamenn þess, að farið var að
safna til landlýsingar af íslandi, og Jónas hafi ferðast
töluvert til að undirbúa slíka bók. Engum geti dulist,
hve nauðsynlegt sje að fá slíkt rit um landið, afrakstur
þess og atvinnuvegi. Hann hefði í mörg ár hugsað um
að reyna að semja slíkt rit, og hafi safnað til þess um
io ár. Hann lýsir því, hvernig hann hafi hugsað sjer
slíka bók og hve mikið verk það sje að semja hana. Sá,
sem það gerði, yrði að ferðast um landið á sumrum, en
rita um ferðir sínar og starfa að almennri landslýsingu á
vetrum. Auk þess ætti hann að koma upp náttúrugripa-
safni í Reykjavík, og halda við og við fyrirlestra um
ýmsar greinir náttúrufræðinnar, til þess að útbreiða þekk-
ingu á þessum greinum vísindanna, er hafa svo mikla
þýðingu, en hafi hingað til verið mjög vanrækt á íslandi.
Heppilegt væri, að Bókmentafjelagið gæfi út slíka lands-
lýsingu, og það mundi eiga hægra með að gefa hana út,
er engin ritlaun þarf að borga, þá er viss maður er til
þess starfa settur af stjórninni.
Skýrslu þessari og tillögu ljet Thoroddsen fylgja
skrá yfir rit þau, er hann hafði samið, og yfirlit yfir efnið
í Islands lýsingu þeirri, sem hann vildi rita, enn fremur
meðmæli frá landfræðisfjelaginu í Kaupmannahöfn, tveim-
ur hinum merkustu landfræðingum og jarðfræðingum í
Svíþjóð, A. E. Nordenskjöld og A. G. Nathorst, og hin