Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1923, Blaðsíða 104
104
Hákon Finnsson
það, sem þeim tekst eftir vonum, en komi það fyrir að þau
gera mikið betur en vænta má, eða sýna sjerlega hugsunar-
semi og trúmensku, er rjett að húsbóndinn veiti þeim smá-
vegis verðlaun og láti fáein hlýleg orð fylgja. Sjálfsagt
er þó að gæta hins mesta rjettlætis ef um mun er að gjöra
milli fleiri unglinga, því að þeir eru furðu næmir fyrir slíku.
»Blóm eru barna gaman«. Á hveiju heimili þarf ekki
slst barnanna vegna að vera til einhver helgur reitur, en
slíkur reitur er vel hirtur blómgarður. Ættu þau að eiga
hvert sín vissu blóm eða smá-blómbeð, er þeim mundi ljúft
að annast nær þau hefðu skyn til. Auk þess sem þetta
ætti sinn þátt í að vekja ást þeirra á að starfa, hefði það og
mikil og göfgandi áhrif á hið fíngerða hugarfar þeirra og feg-
urðarkend, og myndi á seinni árunum verða eitt bandið er
tengdi þau traustum böndum við sveitina og æskuheimilið
þeirra.
Nokkuð líkt er að segja um húsdýrin. Þegar börn fara
að hjálpa til við þau, er gott að lofa þeim að eigna sjer
eitthvert þeirra, enda helst að gefa þeim eitthvert ungviði.
Lofa þeim svo að vera frjáls með arðinn, sem til fellur;
aðeins reyna að fá þau til að skilja að nauðsynlegt sje að
verja honum vel, því að þá er meiri von um, að þau
með tímanum verði ráðdeildarsamir menn.
Góð umgengni, hreinlæti og hirðusemi i smáu
og stóru innanbæjar og utan eru atriði, sem eiga ekki lítinn
þátt í því að móta manninn. Er því skiljanlegt, hve áríðandi
það er að unga fólkið sjái ekki annað fyrir sjer í þeim
efnum, en það sem taka má til eftirbreytni. Þess vegna er
mikil nauðsyn á bændur hefjist alment handa með að gera
heimili sín sem allra geðþekkust einnig á hinn sýnilega
hátt, svo að ungdómurinn hafi ekki annað fyrir augum en
það, sem ber vott um verklagni, fagra hugsun og góða sál.
Flestir munu hafa þann sið, að ræsta hýbýli sín á laug-
ardögum og þrifa til innanbæjar. Mun það oft ýta undir
þetta að búist er við gestum um helgar. En mjög sting-
ur í stúf eins og sumstaðar er, að sjá alt þvegið og prýtt
inni, en ýmiskonar rusl og óþverra víðsvegar 1 kring úti, og
jafnvel verst fram undan sjálfum bæjardyrunum, en verkfæri
og aðra búshluti á tvístringi og reglulaust, þar sem einum
og öðrum hefur þótt hægast að þeyta þeim frá sjer.
Nei. Hreinlætið, reglan og hirðusemin eiga að haldast í
hendur, og vera í samræmi úti og inni og ekki spari um
helgar, heldur hversdags, ekki vegna gesta og gangandi og