Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1923, Page 162

Carl Grimberg, Svía saga
162
menn til samans, enda eignuðust þeir fyrstir slíka sögu, »Sve-
riges historia« í sex bindum, er komu út um 1880. Hjer
um bil 25 árum síðar kom út »Danmarks Riges Historieec,
einnig í sex stórum bindum, en hún nær þó eigi lengra en
fram á árið 1864 og endar með friðnum í Wien. Tíu árum
síðar eignuðust Norðmenn sögu sína »Norges historie«, einnig
í sex stórum bindum, og nær hún til loka nóvember mánað-
ar 1905, þá er Hákon konungur tók við konungdómi í Nor-
egi. Hverja af sögum þessum hafa ritað sex eða fleiri hinir
bestu sagnfræðingar, sem völ var á. Sögur þessar eru því
allar bygðar á vísindalegum rannsóknum og svo áreiðanlegar,
sem hægt er. En hins vegar leiðir það af því, að höfundar
þeirra eru margir, að samhengið er eigi ávalt svo gott í sög-
um þessum sem skyldi, og að eigi er litið hinum sömu aug-
um á alla söguna. Hin sögulega skoðun skiftir oft eftir höf-
undunum.
Nú hafa Svíar fyrir nokkru eignast endurbætta og að
sumu leyti alveg endursamda útgáfu af »Sveriges historia*
sinni; en auk þess eru nú sem stendur tvær aðrar Svía sögur
að koma út, er báðar hefjast, þá er sögur byrja og eiga að
ná fram á vora daga. Báðar þessar sögur eru líka ritaðar
af vísindamönnum. Önnur þeirra er rituð af einum manni
og er það bók sú, sem hjer er nefnd að ofan.
Dr Carl Grimberg hefur stundað sagnfræði, sjerstaklega
Svía sögu frá æskuárum. Hann hefur líka verið kennari í sögu.
Hann hefur ritað margt og er ágætur sagnaritari. Fáir fara
eins vel með sögur eins og hann. Hann segir mjög vel og
skemtilega frá.
Svfar eru svo vel staddir, að þeir eiga sjerstök stór og
rækileg rit um mörg tímabil í sögu sinni, og afarmörg rit,
bygð á sjerstökum víðtækum rannsóknum. um einstök atriði
og þætti, merkisatburði og merkismenn. Öll þessi rit hefur
Grimberg notað og margar heimildir og önnur rit. Hvorki
hann nje nokkur annar maður endist til að rannsaka alt sjálf-
ur, er Svía sögu snertir. Margir vísindamenn og söguvinir
hafa rutt þar brautina, og nú er svo komið að einn maður
getur ritað Svfa sögu frá upphafi og fram á vora daga, gert
það með vísindalegri sannleiksást, og sagt alt svo satt og
rjett sem hægt er Þetta hefur dr. Grimberg þegar gert, og
leyst það af hendi með hinni mestu snild.
Svíar eiga litlar sögur af miðöld sinni. Fyrsta bindið af
sögu Grimbergs nær fram til 1521. Annað bindið er um qo
ár og nær fram til 1611, en tvö næstu bindin eru um 98 ár og