Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1923, Blaðsíða 166

l66 Mikil og viðbjóðsleg hætta á ferðum
Til þess að ráða bót á þessum miklu vandræðum hjeldu
hin nafnkunnu líknarfjelög, Rauði krossinn, alþjóðafund í
Kaupmannahöfn í maí mánuði 1921. Var þar rætt rækilega
um, hvernig best væri að berjast á móti útbreiðslu sam-
ræðissjúka og samþykt þetta:
1. Hið besta ráð í baráttunni á móti samræðissjúkdóm-
um er, að hið opinbera sjái um að hægt sje að fá góða og
rjetta læknishjálp. Hún á að vera ókeypis, og hvert tilfelli á
að lækna svo skjótt sem hægt er. Að því er það atriði
snertir að skylda menn til þess að leita lækninga, þá verður
hver þjóð að gera lagaákvæði um það fyrir sig, sökum þess
að ástandið er mismunandi hjá þjóðunum.
2. * Fræðslan um samræðissjúkdóma og meðferð þeirra
skal vera skyldunámsgrein fyrir þá, sem stunda læknisfræði,
og á að reyna í henni eins og í öðrum greinum læknisfræð-
innar við embættispróf. Fræðslan sje bæði munnleg og verk-
leg. Læknar eiga að hafa aðgang að kenslu í meðferð og
einkennum sjúkdóma þessara.
3. Aðalvopnið í baráttunni móti samræðissjúkdómum er
fræðsla. Foreldrar og kennarar þurfa að vera fær-
ir um að fræða hina uppvaxandi kynslóð rækilega
um þetta. í kennaraskólum þarf að veita sjer-
staka fræðslu með þetta takmark fyrir augum.
Ljettúðarfullir og siðferðisveikir menn hafa fyrir 20 til 30
árum flutt sýfílis til íslands, og þar breiðist nú veiki þessi
mjög út, og getur magnast svo mjög, ef ekkert er aðgert, að
hún verður hið mesta þjóðarböl, sem yfir ísland hefur komið.
Besta ráðið er fræðsla, og það er sú hjálp, sem þegar
má veita. Til þess að gera sitt til að stemma stigu fyrir
útbreiðslu veiki þessarar á íslandi, fekk Fræðafjelagið Valdi-
mar lækni Erlendsson til að semja ritgjörð þá, sem Ars-
ritið flytur nú um sýfilis; en til þess að sjúkdómur þessi og
hætta sú, sem af honum leiðir, verði öllum íslendingum kunn,
hefur Fræðafjelagið látið prenta nokkur þúsund eintök af rit-
gjörðinni sjer í bækling og leitað til landstjórnarinnar um út-
þreiðslu hans. Með því að gefa út lög um kynsjúkdóma
hefur landsstjórnin sýnt, að hún vill sporna við útbreiðslu
þeirra, og vonar Fræðafjelagið að hún taki málinu vel.
Eftir miðja 18. öld fluttist sýfílis til íslands, en þá reis
Bjarni landlæknir Pálsson upp á móti veikinni og fekk
útrýmt henni. Nú eru samgöngurnar margfalt meiri milli ís-
lands og annara landa og hættan meiri en þá, en hins vegar
eru læknar eitthvað um 70 sinnum fleiri en þá. í’að ætti því